تاریخی‌نگری به قرآن؛ بررسی نقطه مشترک دیدگاه‌های نواندیشان دینی پیرامون فهم و تفسیر قرآن کریم

در عصر حاضر، به دنبال مطرح‌شدن شبهات و سوالات فراوانی پیرامون کارآمدی دین، دیدگاه‌های مختلفی در مورد چگونگی فهم و تفسیر قرآن، توسط دسته‌ای از پژوهشگران موسوم به روشنفکران و نواندیشان دینی ارائه شده است. تامل در این دیدگاه‌ها باوجود تنوع و تکثر و عدم تعلق صاحبان آنها به منطقه جغرافیایی و سیاسی خاص، نوعی قرابت و شباهت را میان آنها نشان می‌دهد که عبارت است از تاریخی‌نگری نسبت به قرآن کریم. پژوهش حاضر تلاش نموده با بررسی دیدگاه‌های برخی از روشنفکران ایرانی و غیرایرانی پیرامون فهم و تفسیر قرآن کریم، به اثبات این نگاه در آنان بپردازد؛ چرا که این مساله نه‌تنها نقش بسزایی در ارائه راه‌حل برای برون‌رفت از این نگاه و اثبات فراتاریخیت این کتاب آسمانی خواهد داشت، بلکه بررسی ریشه‌ای طرح این گونه مباحث و پاسخی جامع و بنیادین به همه اشکالات مطرح‌شده توسط این جریان را امکان‌پذیر می‌سازد. در نتیجه با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، نشان داده شده که برخلاف فراتاریخیتِ هم لفظ و هم معنای قرآن، این جریان صرفاً معنا و مفهوم موجود در پس الفاظ را که با تعبیرات مختلفی از آنها یاد کرده‌اند، ابدی و مناسب برای زمان حال دانسته است.

historical approach to the qur’an; examining the common ground of the viewpoints of neo-religious thinkers concerning the understanding and interpretation of the holy qur’an

in present era, following the raising of many misconceptions and questions regarding the efficiency of religion, different viewpoints on how to understand and interpret the qur’an have been presented by a group of researchers known as religious intellectuals and neo-thinkers. reflecting on these viewpoints, despite the diversity and multiplicity of those expressing them and their not belonging to a specific geographical and political region, shows a kind of closeness and similarity among them, which is a historical approach towards the holy qur’an. the present study tries to prove this point of view among them by examining the viewpoints of some iranian and non-iranian intellectuals regarding the understanding and interpretation of the holy qur’an; that is because this issue will not only play a significant role in providing a solution to disengage from this point of view and prove the transhistoricity of this raveled book, but also, it would make possible a fundamental examination of bringing up such discussions and giving a comprehensive and fundamental answer to all the problems raised by this trend. as a result, with the descriptive-analytical method and using library sources, it has been indicated that unlike the transhistoricity of both the wording and the meaning of the qur’an, this trend has merely considered the meaning and concept behind the words that have been mentioned with different phrasings, as eternal and appropriate for the present time.