جستاری در تفسیر «اربعه ایام» سوره فصلت

هفت آیه از قرآن کریم، آفرینش جهان هستی را در شش دوره بیان کرده است. در آیات 9 تا 12 سوره فصلت، ظاهراً هشت دوره را مشخص کرده است. همین امر سبب شده تا مفسران و اندیشمندان اسلامی در صدد رفع تعارض ظاهری بین آیات مذکور و هفت آیه دیگر برآیند و در راستای این ضرورت، نظرات مختلفی را ارائه دهند. در این میان، آنچه مورد اختلاف آرای تفسیری گردیده، تفسیر عبارت «اربعه ایام» می‌باشد. یافته‌ها حاکی از آن است که می‌توان اقوال اندیشمندان را در شش دیدگاه تقسیم‌بندی کرد. در این نوشتار کتابخانه‌ای، اقوال مختلف نقد و بررسی گردیده و در نهایت، نویسندگان دیدگاه جدیدی را معروض می‌دارند که تفسیری متفاوت از «اربعه ایام» در آیه دهم سوره فصلت است. هرچند تمام نظرات تعارض ظاهری را مرتفع کرده و به شبهات حول و حوش آن به‌خوبی پاسخ داده‌اند، ولی به ابعاد دیگر آیه توجهی نکرده‌اند. اهمیت پرداختن به همه زوایای تفسیری آیات مذکور، نویسندگان را برآن داشت تا از بعد علمی بدان بنگرند.

An Inquiry into the Interpretation of Arba‘ati Ayyām (Four Days) of Sūrat Fuṣṣilat

Seven verses of the Holy Qur’an have stated the creation of the world in six stages. In verses 9 to 12 of Sūrat Fuṣṣilat, apparently eight stages have been specified. This has prompted the Muslim interpreters and thinkers to try to resolve the apparent contradition between the abovementioned verses and the other seven verses and provide different viewpoints in line with this necessity. In this respect, what has caused disagreement amonng the interpretation opinions, is the interpretation of the phrase arba‘ati ayyām. The findings suggest that the thinkers’ viewpoints can be divided into six categories. In this library research, various views have been examined and critiqued and finally, the writers have presented a new viewpoint that is a different interpretation of arba‘ati ayyām in verse ten of Sūrat Fuṣṣilat. Although they have resolved all the views of apparent contradiction and have properly answered the misconceptions about it, they have failed to pay attention to its other aspects. The importance of dealing with all the exegetical aspects of the abovementioned verses has prompted the writers to look at it from the scholarly point of view.