|
|
|
|
تاملی فقهی در روایی میراث زوجین از حق قذف (تحلیل ماده 260 قانون مجازات اسلامی)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
فیض زهرا
|
|
منبع
|
پژوهش هاي فقه و حقوق اسلامي - 1403 - دوره : 20 - شماره : 77 - صفحه:159 -179
|
|
چکیده
|
علیرغم عمومات باب ارث و به ارث رسیدن حق قذف برای تمامی افرادی که سهمی از اموال مقذوف می برند، مشهور فقهای امامیه، زوجین را از شمول این حکم مستنثی کرده اند. از بررسی و تتبع در کتب فقهی به نظر می رسد که فقها با استناد به دلیل اجماع و فارغ از امضائی بودن حکم قذف و عدم توجه به اعتبارسنجی های عرف عرب زمان تشریع، که قوام بخش موضوع بوده و حکم دایر مدار آن است، حکم به حرمان زوجین و عدم استیفاء از این حق داده اند، هرچند که دیدگاه غیرمشهور فقها به ارث بری زوجین از این حق، حکم نموده است. پژوهش حاضر، با شیوه توصیفی-تحلیلی، اجماع مورد ادعا را به ورطه نقد کشانیده و ضمن اثبات عدم حجیت آن، ثابت نموده است که این دلیل توان مقابله با عمومات و اطلاقات این باب را ندارد و قادر به اثبات محرومیت زوجین از ارث بردن ازحق قذف نمی باشد. بنابراین، با استناد به ادله ای همچون امضایی بودن حکم قذف و با توجه به تغییرات عرفی میان زوجین عصر تشریع حکم با عرف موجود بین زوج و زوجه امروزی، و هم رتبه بودن زوجین با خویشاوندان نسبی در دوره کنونی، برخلاف عدم هم سطحی زوجین آن عصر با خویشاوندان نسبی آن دوره، ارث بری زوجین از حق قذف می گردد. از این رو، بازنگری در ماده 260 قانون مجازات اسلامی جهت بهره مندی زوجین از حد قذف پیشنهاد می گردد.
|
|
کلیدواژه
|
حد، قذف، مقذوف، محرومیت از ارث.
|
|
آدرس
|
دانشگاه پیام نور مرکز تهران, گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
feiz50@pnu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a jurisprudential reflection on the validity of the inheritance of spouses from the right of qadhf (analysis of article 260 of the islamic penal code)
|
|
|
|
|
Authors
|
feiz zahra
|
|
Abstract
|
despite the general principles of inheritance and the right to inherit for all individuals entitled to a share of property, prominent imamiyya jurists have excluded spouses from this ruling. analyzing jurisprudential texts reveals that these jurists relied on the notion of consensus, disregarding the qazf ruling and the validations of arab customs during the time of shari'a, which are pertinent to the subject. consequently, they issued a verdict prohibiting spouses from inheriting this right, despite a minority opinion among jurists asserting that couples should inherit. this research employs a descriptive-analytical method to critique the purported consensus and demonstrate its lack of validity. it shows that this rationale fails to address the generalities and applications of this issue and does not sufficiently justify the exclusion of spouses from inheriting rights. the study also highlights examples such as the qazf ruling and considers the customary changes between spouses since the legislation of this ruling. it argues that contemporary couples are now on par with relatives, unlike couples of earlier times, who did not share the same status as relatives. therefore, it is recommended to revise article 260 of the islamic penal code to allow couples to benefit from the limit of qazf.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|