>
Fa   |   Ar   |   En
   تقریری نوین از برهان وجودی در فلسفه اسلامی  
   
نویسنده شیدان‏شید حسینعلی ,شیروانی علی
منبع معرفت فلسفي - 1394 - دوره : 12 - شماره : 3 - صفحه:7 -32
چکیده    برهان وجودی به آن دسته از براهین اثبات وجود خداوند می‏گویند که در آنها به نحوی کاملاً پیشین، با تمسک به صرف مفهوم و بدون استناد به هیچ امر عینی، وجود خداوند اثبات شود. این نوع برهان را در مغرب‏زمین و الهیات مسیحی آنسلم قدیس (1033 یا 1034ـ1109م) مطرح ساخت و از آن زمان تاکنون مخالفان و طرف‏دارانِ مهمی داشته است؛ اما در فلسفه و کلام اسلامی این نوع برهان جایگاه برجسته‏ای نداشته است؛ هرچند در عبارات گذشتگان و از همه پیش‏تر فارابی می‏توان نشانه‏هایی از توجه به آن را مشاهده کرد. در عین حال در نیم قرن اخیر توجه به این نوع برهان رو به فزونی نهاده است؛ گروهی آن را پذیرفته و گروهی آن را نفی کرده‏اند. در این مقاله پس از بیان سیر اجمالی تطور این برهان در غرب، دیدگاه برخی از فیلسوفان مسلمان را درباره این برهان مطرح ساخته‏ایم و سپس با بازسازی برهان صدیقین علّامه طباطبایی، تقریری جدید از برهان وجودی عرضه داشته‏ایم که از نقدهای وارد بر برهان وجودی آنسلم با روایت‏های گوناگونش مصون است.
کلیدواژه ontological argument ,philosophy of religion ,theology ,Allameh Tabataba’i ,the Necessary Being ,تعقل ,ادراک عقلی ,ادراک حسی ,عقل فعال ,سوفسطایی ,ارسطو ,ابن‏سینا ,برهان وجودی ,فلسفه دین ,الهیات ,علّامه طباطبایی ,واجب‏الوجود
آدرس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, ایران, پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, ایران
پست الکترونیکی shirvani@rihu.ac.ir
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved