|
|
|
|
تقریری نوین از برهان وجودی در فلسفه اسلامی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شیدانشید حسینعلی ,شیروانی علی
|
|
منبع
|
معرفت فلسفي - 1394 - دوره : 12 - شماره : 3 - صفحه:7 -32
|
|
چکیده
|
برهان وجودی به آن دسته از براهین اثبات وجود خداوند میگویند که در آنها به نحوی کاملاً پیشین، با تمسک به صرف مفهوم و بدون استناد به هیچ امر عینی، وجود خداوند اثبات شود. این نوع برهان را در مغربزمین و الهیات مسیحی آنسلم قدیس (1033 یا 1034ـ1109م) مطرح ساخت و از آن زمان تاکنون مخالفان و طرفدارانِ مهمی داشته است؛ اما در فلسفه و کلام اسلامی این نوع برهان جایگاه برجستهای نداشته است؛ هرچند در عبارات گذشتگان و از همه پیشتر فارابی میتوان نشانههایی از توجه به آن را مشاهده کرد. در عین حال در نیم قرن اخیر توجه به این نوع برهان رو به فزونی نهاده است؛ گروهی آن را پذیرفته و گروهی آن را نفی کردهاند. در این مقاله پس از بیان سیر اجمالی تطور این برهان در غرب، دیدگاه برخی از فیلسوفان مسلمان را درباره این برهان مطرح ساختهایم و سپس با بازسازی برهان صدیقین علّامه طباطبایی، تقریری جدید از برهان وجودی عرضه داشتهایم که از نقدهای وارد بر برهان وجودی آنسلم با روایتهای گوناگونش مصون است.
|
|
کلیدواژه
|
ontological argument ,philosophy of religion ,theology ,Allameh Tabataba’i ,the Necessary Being ,تعقل ,ادراک عقلی ,ادراک حسی ,عقل فعال ,سوفسطایی ,ارسطو ,ابنسینا ,برهان وجودی ,فلسفه دین ,الهیات ,علّامه طباطبایی ,واجبالوجود
|
|
آدرس
|
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, ایران, پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
shirvani@rihu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|