|
|
|
|
قوه خیال و ادراک خیالی از دیدگاه ابنسینا و سهروردی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رزمگیر میثم ,انتظام سیدمحمد
|
|
منبع
|
معرفت فلسفي - 1392 - دوره : 11 - شماره : 2 - صفحه:27 -48
|
|
چکیده
|
قوه خیال در بین سایر قوای ادراکی چه نقش و وظیفهای بر عهده دارد؟ آیا ادراک خیالی امری مادی و مربوط به عالم محسوسات است یا امری است مجرد؟ ابنسینا و سهروردی قوه خیال را بهمنزله یکی از قوای باطنی معرفی میکنند و نیز خیال را یکی از مراحل ادراک میدانند. در این مقاله نخست مبانی جهانشناسانه و سپس مبانی نفسشناسانه ابنسینا را بیان میکنیم. ابنسینا با مشرب مشایی به بحث قوه خیال میپردازد. وی قوه خیال را قوهای میداند که صورتهای موجود در حس مشترک را در خود نگاه میدارد و در جریان ادراک خیالی، خیال را به عالم حس محدود میکند. سپس مبانی جهانشناسانه و نفسشناسانه شیخ اشراق را بیان میکنیم. سهروردی نیز با مشرب اشراقی به بحث قوه خیال میپردازد. وی همانند ابنسینا قوه خیال را مادی میداند، اما در جریان ادراک خیالی، نظریه ابنسینا را نمیپذیرد و صورتهای مشاهدهشده در قوه خیال را صوری میداند که در قوه خیال ظهور یافتهاند. به نظر او یک عالم داریم غیر از عالم ماده که اصل همه چیز آنجاست و در جریان ادراک خیالی صور موجود در آن عالم در قوه خیال ظهور مییابند. او این عالم را عالم مثال (صور معلقه) مینامد. در قسمت پایانی مقاله نیز به اشتراکها و اختلافهای دو فیلسوف میپردازیم.
|
|
کلیدواژه
|
imagination faculty ,imaginative perception ,the world of ideas ,abstract ,material ,soul ,inner faculties ,material world ,قوه خیال ,ادراک خیالی ,عالم مثال ,مجرد ,مادی ,نفس ,قوای باطنی ,عالم ماده
|
|
آدرس
|
دانشگاه مفید, کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مفید , ایران, دانشگاه مفید, استادیار دانشگاه مفید , ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|