>
Fa   |   Ar   |   En
   نگاهی به بحث تلازم بین متصله لزومیه و منفصله در کلام خواجه نصیرالدین و فخر رازی و بررسی تطبیقی آن با منطق جدید  
   
نویسنده مطلبی کربکندی حسین ,دیرباز عسگر
منبع معرفت فلسفي - 1391 - دوره : 10 - شماره : 2 - صفحه:105 -120
چکیده    ابن‏سینا در فصل هشتم از نهج سوم کتاب اشارات و تنبیهات در بیان اقسام ترکیب قضایای شرطیه متصله و منفصله از اجزایی چون قضایای حملیه و شرطیه، چند مثال مطرح می‏کند که نخستین آنها برای قضیه متصله مرکب از متصله و منفصله است. همین مثال، مبنای منازعه‏ای تامل‏انگیز بین دو تن از شارحان این کتاب یعنی خواجه نصیرالدین طوسی و فخر رازی می‏گردد. فخر رازی معتقد است هر قضیه متصله لزومیه تنها با یک قضیه منفصله از نوع مانعه‏الخلو هم‏ارز است؛ دیدگاهی که شباهتی با مباحث منطق جدید دارد. در مقابل خواجه طوسی معتقد است این انحصار صحیح نیست و می‏توان هر قضیه متصله لزومیه را به یک منفصله مانعه‏الخلو و یا منفصله مانعه‏الجمع، بدون رجحان هیچ کدام تاویل کرد. در این بین، هم برای داوری میان فخر رازی و خواجه طوسی و هم برای تبیین دیدگاه منطق جدید در این‏باره، از منطق جدید کمک گرفته‏ایم و در نهایت ضمن تبیین تفاوت نظر فخر رازی و منطق جدید، نشان داده‏ایم که نظر صحیح همان رای خواجه طوسی بوده و منطق جدید نیز در این مورد موید دیدگاه خواجه می‏باشد.
کلیدواژه قاعده استلزام ,منفصله مانعه‏الجمع ,منفصله مانعه‏الخلو ,منطق جدید ,خواجه طوسی ,فخر رازی ,متصله لزومیه ,rule of necessary concomitance ,incompatible disjunctive proposition ,exclusive disjunctive proposition ,modern logic ,Khajeh Tusi ,Fakhr Razi ,cogent conjunctive proposition ,قاعده الاستلزام ,المنفصله مانعه الجمع ,المنفصله مانعه الخلو ,المنطق الجدید ,المتصله اللزومیه
آدرس دانشگاه قم, دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه قم, ایران, دانشگاه قم, استادیار دانشگاه قم, ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved