نوآوری در فلسفه و فلسفه نوآوری

پیدایش و رشد هر علمی در گرو خلّاقیت و نوآوری است. فلسفه، که حاصل تاملات عقلانی درباره پرسش‏های بنیادی و نهایی در هر موضوعی است، یکی از عرصه‏هایی است که ضرورت دارد درباره تحول و نوآوری در آن بیندیشیم. مراد از نوآوری، برداشتن قدم نظری جدیدی است که به پیشرفت، گسترش و تعمیق یک علم یا پیدایش یک شاخه علمی کمک کند. فلسفه نیز همچون دیگر حوزه‏های تفکر بشری با نوآوری ظهور و توسعه یافته است؛ اما نگاهی به تاریخ فلسفه نشان می‏دهد که این حوزه در مقاطعی از تاریخش دچار گونه‏ای رکود شده است. تامل در پرسش‏هایی که در این زمینه مطرح‏اند، می‏تواند راهگشا باشد. برخی از این پرسش‏ها بدین قرارند: آیا نوآوری در فلسفه ممکن است؟ چگونه می‏توان در فلسفه نوآوری کرد و راهکارهای آن چیست؟ عوامل و موانع نوآوری کدام‏اند؟ چه شیوه‏ای از آموزش و پژوهش در فلسفه می‏تواند به نوآوری بینجامد؟ چه دانش‏هایی به نوآوری در فلسفه کمک می‏کنند؟ آیا هر نوآوری‏ای مطلوب است؟ آیا اعتقاد به نوآوری با شکاکیت و نسبیت در معرفت تلازم دارد؟ آیا فلسفه معاصر اسلامی در مسیر نوآوری است؟ مقاله پیش‏رو تاملاتی درباره این‏گونه پرسش‏هاست، که در آن ضرورت نوآوری، قلمرو آن، زمینه‏ها و موانع آن و عناصری که توجه به آنها در آموزش و پژوهش فلسفی می‏تواند به نوآوری بینجامد، کانون تامل قرار گرفته است.