|
|
رابطه نفس و بدن در نگاه ملّاصدرا
|
|
|
|
|
نویسنده
|
یوسفی محمد تقی
|
منبع
|
معرفت فلسفي - 1390 - دوره : 9 - شماره : 2 - صفحه:147 -180
|
چکیده
|
مسیله رابطه نفس و بدن، مسیلهای بحثانگیز در حوزه علمالنفس فلسفی است. ملّاصدرا نیز همچون حکمای مشا در اینباره نظریهپردازی کرده و به دستاوردهایی کمنظیر دست یافته است. در این مقاله به دنبال تبیین دیدگاه او درباره این مسیلهایم. ملّاصدرا با برخی از آموزههای مشایین درباره نفس موافق است، ولی رابطه بین موجود مادی و مجرد را ناممکن میداند. وی با بهرهگیری از اصول فلسفی عام خویش، همچون اصالت و تشکیک وجود، حرکت جوهری، و سرانجام ترکیب اتحادی ماده و صورت، به ترکیب اتحادی و ذاتی نفس و بدن نایل میشود. وی حقیقت نفس را حقیقت تعلقی میداند. به نظر ملّاصدرا نفس در آغاز جسمانی و مادی محض است؛ ولی رفتهرفته با حرکت جوهری اشتدادی، ضمن حفظ مرتبه پیشین، به سمت تجرد پیش میرود؛ یعنی نخست مادی محض است؛ سپس مادی ـ مثالی میشود و ممکن است به مرتبه مادی مثالی عقلی نیز برسد. بازتاب طبیعی رابطه اتحادی نفس و بدن، و بهره نفس از ساحت مادی و تجردی، نظریه وحدت نفس و قواست که وی بر آن پافشاری میکند. بر پایه این دیدگاه تاثیر و تاثر دوجانبه نفس و بدن، به تاثیر در میان مراتب تفسیر میشود.
|
کلیدواژه
|
نفس ,بدن ,رابطه نفس و بدن ,رابطه ذاتی ,رابطه عرضی ,اتحاد ,ترکیب اتحادی ,جسمانیهالحدوث ,روحانیه البقا ,حرکت جوهری اشتدادی ,تشکیک تفاضلی ,علاقه النفس بالبدن ,العلاقه الذاتیه ,العلاقه العرضیه ,Soul ,Body ,Body-soul Relationship ,Essential Relation ,Accidental Relation ,Unity ,Integration through Unification ,Physical Origination ,Spiritual Survival ,Substantial Intensifying Motion
|
آدرس
|
دانشگاه باقرالعلوم (ع), ایران
|
پست الکترونیکی
|
yousofi77@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|