تکامل برزخی در حکمت متعالیه و کتاب و سنت

بر اساس بسیاری از آموزه‏های شریعت مقدس اسلام، حرکت جوهری انسان پس از مرگ نیز ادامه دارد. ملّاصدرا نیز در پاره‏ای موارد چنان سخن گفته که گویی حرکت روح در عوالم غیرمادی را پذیرفته است. با این وجود، وی غالبا ترک بدن را رهایی از تحول دانسته و مرگ را پایان حرکت نفس اعلام کرده است. به هر حال، جدا از رای نهایی و عقیده شخصی ملّاصدرا، از بسیاری عبارات و مبانی حکمت متعالیه می‏توان استفاده کرد و تصویری عقلی از تداوم حرکت نفس پس از بدن ارایه داد. مقاله حاضر، تلاشی است برای تبیین خردپسند حرکت مزبور در چارچوب مبانی حکمت صدرایی.