هنجارمندی معرفتی در نظریه اعتمادگرایی فرایندی گلدمن

نظریه اعتمادگراییِ فرایندی را آلوین گلدمن به‌عنوان یکی از معیارهای توجیه در معرفت‌شناسی برون‌گرایانه مطرح کرد. این نظریه اساساً در پیوند با روان‌شناسی، علوم‌شناختی و فلسفه ذهن مطرح شده است. پس از اشکالات گتیه بر نظریه معرفت‌شناسی سنتی، نظریات نوینی پای به عرصه جهان معرفت‌شناسی گذاردند که عمدتاً در دو دسته‌بندی درون‌گرایانه و برون‌گرایانه قرار گرفتند. نظریه اعتمادگرایی فرایندی یکی از نظریات مطرح در شاخه معرفت‌شناسی برون‌گرایانه است و زیرمجموعه رویکردهای طبیعی‌گرایانه قرار می‌گیرد. نکته مهم این است که با وجود این واقعیت که رویکردهای طبیعی‌گرایانه (که نظریه اعتمادگرایی فرایندی در آن چارچوب قرار می‌گیرد) نسبت به سایر رویکردهای رایج در معرفت‌شناسی، مستعد تفاسیر غیردینی (و گاه ضددینی) هستند، این پرسش مطرح است که آیا نظریه اعتمادگرایی هم به نوعی در تقابل با مسائل هنجاری و اخلاقی و دینی بوده و رفتاری مانند سایر نظریات طبیعی‌گرایانه قرار دارد یا علی‌رغم تصور رایج، می‌توان نشان داد که نظریه‌های واقع در چارچوب طبیعی‌گرایانه و برون‌گرایانه این قابلیت را دارند که با مبانی هنجاری جمع گردند؟ این مسئله پرسشی است که در این مقاله بررسی می‌شود تا پاسخی مناسب برایش ارائه گردد. در این مقاله خواهیم دید که در میان نظریات مختلف ارائه‌شده، گلدمن تلاش دارد هنجارمندی را به گونه‌ای متفاوت در معرفت‌شناسی برون‌گرایانه خود تبیین کند.