بررسی ملازمه بین حسن و قبح ذاتی و وظیفهگرایی کانتی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
محمدزاده علیاصغر ,حسینی قلعه بهمن اکبر
|
منبع
|
معرفت فلسفي - 1400 - دوره : 18 - شماره : 4 - صفحه:111 -121
|
چکیده
|
موضوع مقاله بررسی نظریه حسن و قبح ذاتی و ارتباط آن با وظیفهگرایی کانتی یا نظریات مشابه آن است. مسئله اصلی این است که آیا پذیرش ذاتی بودن حسن و قبح به وظیفهگرایی میانجامد. این مسئله در دو حیطه توصیفی تاریخی و غیرتوصیفی بررسی شده است. در بخش توصیفی نظریات عدلیه و معتزله، این پرسش مطرح میشود که آیا ذاتی بودن حسن و قبح به وظیفهگرایی منجر میگردد؟ این پرسش در خصوص سه گزاره از معتقدات عدلیه پاسخ داده میشود: 1. حسن و قبح ذاتی است؛ یعنی وابسته به جعل خداوند نیست؛ 2. خداوند عادل است؛ یعنی بهطورکلی به نحوی عمل میکند که ما انسانها عدالت را درک میکنیم؛ و 3. عدالت ذاتاً حسن دارد؛ یعنی معنای خوبی در عدالت نهفته است. گزاره اول و دوم را همه عدلیه قبول دارند و گزاره سوم را برخی از عدلیه پذیرفتهاند. مورد دوم بنا بر برخی فرضیات به وظیفهگرایی میانجامد. در بعد غیرتوصیفی این مسئله بیان میشود که اگر شخصی معتقد باشد خود افعال بدون در نظر گرفتن غایت یا نتیجه خاص خوب هستند و عقل توان درک این خوبی را دارد، منجر به وظیفهگرایی کانتی خواهد شد. بین دانشمندان عدلیه طرفداری برای این نظریه پیدا نشد.
|
کلیدواژه
|
حسن و قبح ذاتی، حسن و قبح الهی، نظریه امر الهی، وظیفهگرایی کانتی، عدلیه، معتزله،
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق, گروه معارف اسلامی, ایران, موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره, گروه ادیان, ایران
|
پست الکترونیکی
|
akbar.hosseini37@yahoo.com
|
|
|
|
|