عذاب جاویدان: عدالت و عشق الهی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حجتی غزاله
|
|
منبع
|
پژوهشهاي فلسفي كلامي - 1396 - دوره : 19 - شماره : 1 - صفحه:215 -235
|
|
چکیده
|
براساس آموزه‌هایِ دینیِ ادیان بزرگ توحیدی، خداوند در جهان دیگر و در روز داوری بر اعمال و نیات همگان داوری خواهد کرد و این داوری عادلانه است. او به هر عملی، حتی کوچک‌ترین آن‌ها، رسیدگی خواهد کرد و جزای همگان را خواهد داد و از جمله، برخی گناهکاران را به عذاب جاویدان محکوم خواهد کرد. در مورد این آموزه دینی دست‌کم دو اشکال مهم طرح شده است: 1. عذاب جاویدان با عدالت الهی ناسازگار است؛ 2. عذاب جاویدان با عشق الهی ناسازگار است. متفکرانی چون آنسلم و جاناتان ادواردز سعی کرده‌اند سازگاری عذاب جاویدان با عدالت خدا را نشان دهند و آکویناس هم بر سازگاری عذاب جاویدان و عشق الهی استدلال کرده است. در سنت اسلامی نیز تلاش‌هایی برای طرح بحث از امکان سازگاری عذاب جاویدان اخروی با عدل الهی شده است که از نمونه‌های برجسته و متاخر آن دیدگاه مرتضی مطهری در عدل الهی است. در این مقاله، استدلال می‌کنم که گرچه همه این استدلال‌ها میزان قوت و ضعفشان یکسان نیست، همه آن‌ها در پاسخ اخلاقی موجه به اشکال‌های طرح‌شده، ناکام می‌مانند.
|
|
کلیدواژه
|
عذاب جاویدان، عدالت الهی، عشق الهی، آنسلم، آدامز، آکویناس، مطهری
|
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
ghazaleh.hojjti@ihch.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|