آموزه هماهنگی با نظام کیهانی در فلسفه اشراق سهروری

یکی از مهم ترین جریان های فکری در ایران اسلامی ،‌ جریان حکمت اشراق است . بنیان گذاران این مشرب فکری ، شهاب الدین سهروردی است که پیوندی بین اندیشه ایران باستان و اندیشه اسلامی ایجاد کرده است . سهروردی هماهنگی و سازگاری انسان و جامعه را با نظام کیهانی لازم می داند ، چرا که معتقد است در پرتو آموزه هماهنگی با نظام کیهانی ، وجود آدمی مشرقی و نورانی می شود . سهروردی همانند ایرانیان باستان ، وجود را به عنوان نور تعبیر می کند . مفهوم نور از یک سو ، با مفهوم خره و از سوی دیگر ، با آیات سوره نور در قرآن کریم پیوند پیدا می کند . وی خره را نوری می داند که نفس و بدن به آن روشن می شوند . او در کتاب هیا کل النور ، از آرمان رهایی از نور اسیر شده در جسم سخن می گوید . هم چنین عشق را به مثابه اسان نظام کیهانی می داند که در تمام پدیده های جهان هستی جاری و ساری است . هانری کربن ، حکمت اشراق را گذار از حماسه پهلوانی ایران باستان به حماسه عرفانی ایران در دوره اسلامی می داند .