نظریه مثل و صدور کثرات از واحد حقیقی

ایده مثل افلاطونی که راهی برای رهایی از برخی اشکالات پیرامون شناخت اشیاء، توجیه کثرات و یافتن مبدا نهایی ثابت  برای موجودات متغیر بود، چندان طول نکشید که در عرصه معرفت شناسی و شناخت اشیاء دشواری های بسیاری را پدید آورد. در دنیای اسلام نظریه مثل افلاطونی مخالفان و موافقان نامداری دارد.سه فیلسوف بزرگ عالم اسلام ابن سینا،سهروردی و ملاصدرا هر یک به طور مفصل به این مسئله پرداخته اند.ابن سینا به طور جد آنرا نادرست دانسته و دو فیلسوف دیگر تلاش بسیاری در اثبات آن نموده اند. از آنجا که نظریه مثل افلاطونی پیوندی وثیق با نظریه صدور کثرات از واحد حقیقی دارد، پژوهش حاضر کوشیده است ضمن ارائه دلایل مخالفان و موافقان ؛چالشهای پیش روی نظریه صدور کثرات از واحد حقیقی، با توجه به ایده مثل افلاطونی؛ تبیین نماید.

Theory of Archetypes and Emanation of Multitudes from the Real One

The idea of Platonic archetypes, which was a solution for some problems related to knowledge of things, a justification for multitudes and a way of finding stable ultimate beginning for variable creatures, soon caused many problems in epistemology and knowledge of things. In Islamic world, the idea has famous proponents and opponents. Three great Muslim philosophers- Avicenna, Sohrevardi and Mulla Sadra- have discussed the issue in detail. Avicenna has firmly rejected the idea while Sohrevardi and Mulla Sadra have greatly tried to prove it. Since the theory of Platonic archetypes is strongly connected with the theory of emanation multitudes from a real One, the present paper seeks to elaborate on the dilemmas faced by the theory of emanation multitudes from a real One with regard to the idea of Platonic archetypes, and reviewing arguments of proponents and opponents. [1] . Associate professor of department of philosophy, Qom University [2] . Assistant professor of department of philosophy, Shahed University