اسپینوزا:فیلسوف یا عارف

اسپینوزا از فیلسوفان قرن 17 اروپاست . به جهت آن که وی کل هستی را جوهری واحد می داند ، برخی او را عادف وحدت وجودی انگاشته اند ،‌اما با توجه به عمیقی تر به فلسفه وی معلوم می شود که او نه تنها نمی توان عارف دانست بلکه وی از زمره فیلسوفان متجدد و پیرو دکارت ( کارتزین ) است و همان طور که فلسفه ی جدید مبتنی بر محوریت بشر و اندیشه اومانیستی است ،‌ فلسفه ی اسپینوزا نیز از این امر استثنا نیست و لذا اندیشه ی او را نمی توان عرفانی دانست . برخی از محورهای مهم تعارض اندیشه ی اسپینوزا با اندیشه عرفانی و نزدیکی آن به اندیشه مدرن عبارت است : 1- روش اندیشه ؛ 2- مبنا و اساس ؛ 3- رابطه عالم با خداوند ؛ 4- مراتب هستی ؛ 5- حقیقت ؛ 6- اختیار و آزادی .