تبیین نقشِ نیّت در ارزش اخلاقی از منظر ملاصدرا
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ساری عارفی معصومه سادات ,مسعودی جهانگیر
|
|
منبع
|
پژوهشهاي فلسفي كلامي - 1397 - دوره : 20 - شماره : 4 - صفحه:91 -110
|
|
چکیده
|
این نوشتار به بررسی نقش نیّت در ارزش اخلاقی از منظر ملاصدرا می‌پردازد. بر این اساس، چند فرض در رابطه با نقش نیّت در ارزش اخلاقی از منظر ملاصدرا مطرح می‌شود. این فروض به این صورت، تحلیل می‌شوند که آیا نیّت از منظر ملاصدرا، در ارزش‌دهی به فعل اخلاقی نقش دارد؟ بر فرض که ملاصدرا این نقش را پذیرفته باشد، آیا این نقش را می‌توان به فاعل اخلاقی هم تعمیم داد؟ آیا دیدگاه او نقش یک‌جانبه وبه عبارتی یک‌سویۀ نیّت در ارزش‌دهی به فعل و فاعل اخلاقی است؟ یا این‌که می‌توان بر اساس مبانی فلسفی و عبارات ملاصدرا، تبیین‌های متفاوت و در عین حال، متقابلی از ارزش‌دهی در نسبت فعل، فاعل و نیّت اخلاقی مطرح کرد؟ نگارنده، در مقام پاسخ به این پرسش‌ها، ابتدا به تحلیل چیستیِ نیّت و ارزش از منظر ملاصدرا می‌پردازد. سپس به تحلیل نقش نیّت در چهار مرحله، بر اساس عبارات صدرالمتالهین شیرازی، پرداخته می‌شود. نهایتاً، نظر مختار، تاثیر متقابل و مستمرِّ نیت، فعل و فاعل اخلاقی در ارزش‌دهی به یکدیگر در سطوح متفاوت است.
|
|
کلیدواژه
|
نیّت، اراده، ملاصدرا، ارزش اخلاقی، عمل، علم
|
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, گروه فلسفه حکمت اسلامی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
masoudi-g@um.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|