تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر فعالیت فیزیکی زنان سالمند

پیش زمینه و هدف: یکی از مهم ترین دلایل بیماری های مزمن بی تحرکی است. لذا با توجه به اهمیت اصلاح رفتار فعالیت فیزیکی زنان سالمند و به منظور تدوین راهبردهای آموزشی و مداخلاتی مناسب مطالعه حاضر باهدف بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر فعالیت فیزیکی زنان سالمند انجام پذیرفت.مواد و روش کار: این مطالعه مداخله ای بر روی 200 نفر از زنان سالمند شهر ارومیه که به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند انجام شد. در این پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار smart pls 3.5 و spss 21 جهت آزمون فرضیات و برازندگی مدل استفاده شد.یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد آموزش اثر مثبت برافزایش آگاهی زنان سالمند از فعالیت فیزیکی و متعاقباً بر تغییر رفتار آنان داشته است. به طورکلی در این مطالعه آگاهی از فعالیت فیزیکی در طول فرایند مداخله آموزشی یعنی قبل از مداخله آموزشی (0/01=beta =0/168 p) تا سه ماه (0/01=beta =0/180 p) و شش ماه بعد از مداخله آموزشی (0/001=beta =0/232 p). ارتباط مستقیم فزاینده با فعالیت فیزیکی زنان سالمند داشته است. آگاهی همچنین به واسطه سازه های نگرشی مدل اعتقاد بهداشتی به طور غیرمستقیم بر فعالیت فیزیکی آن ها اثر گذاشت. بعلاوه، نتایج مطالعه نشان داد که حساسیت درک شده، موانع درک شده، خود کارآمدی و آگاهی بیشترین تاثیر را بر رفتار داشته است. بنابراین این مدل قادر است تغییرات مربوط به متغیرهای وابسته به رفتار را پیش بینی کند.بحث و نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که مدل اعتقاد بهداشتی مدل مناسبی برای انجام مداخله آموزشی در زنان سالمند می باشد و آموزش فعالیت فیزیکی از طریق این مدل، رفتار زنان سالمند را ارتقاء می دهد.

THE EFFECT OF HEALTH BELIEF MODEL BASED ON EDUCATION INTERVENTION ON PHYSICAL ACTIVITY OF ELDERLY WOMEN

Received: 22 Dec, 2015 Accepted: 7 Feb, 2016Background Aims: Physical inactivity is one of the most important reasons of chronic medical diseases in the elderly. Regarding to the importance of modifying physical activity behavior in elderly women and to produce proper educational and interventional strategies, this study was aimed to assess the effect of Health Belief Model (HBM) based on education intervention on the physical activity among elderly women.Materials Methods:Two hundred elderly women from Urmia City participated in this interventional study. They were chosen using the multistage sling method. SPSS 21, and Smart PLS 3.5 soft wares were used for structural equation modeling and to test the hypotheses and the model's fitness.Result: The results indicated that the education intervention had a positive effect on improving elderly women knowledge and behavior for physical activity. Generally, physical activity knowledge had a direct and increasing effect on the behavior through education intervention program, before intervention (beta =0.168, p=0.01) to three months (beta =0.180, p=0.01) and six months after intervention (beta =0.232, p<0.0001).It also effected indirectly on their behavior by attitudersquo s constructs of the HBM. Furthermore, the results showed that perceived susceptibility, perceived barrier, selfefficacy and knowledge had the highest effect on the behavior. Hence, this model can predict the dependent variables related to behavior.Conclusion: The results of the current study indicated that the HBM was a proper model for education intervention for the elderly women. In addition, HBM based education program for physical activity improved elderly women behavior.