بررسی تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی خودمدیریتی بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران سلول داسی شکل (24 هفته پیگیری)

پیش زمینه و هدف: بیماران سلول داسی شکل در برخورد با عوارض جدی و غیرقابل پیش بینی بیماری دچار مشکلات روانی عدیده ای می گردند که در سازگاری با بیماری آن ها را دچار مشکل می سازد و منجر به کاهش سطح کیفیت زندگی این بیماران می گردد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر برنامه خودمدیریتی بر افسردگی، اضطراب و استرس در بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شکل است.مواد و روش ها: نمونه های این پژوهش نیمه تجربی را 69 بیمار سلول داسی شکل مراجعه کننده به درمانگاه تالاسمی بیمارستان شفا اهواز تشکیل می دادند که به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. بیماران برنامه خودمدیریتی را با استفاده از الگوی خودمدیریتی 5a (بررسی، راهنمایی، توافق، کمک، پیگیری) به مدت 12 هفته دریافت نمودند. میزان افسردگی، اضطراب و استرس بیماران قبل از مداخله، هفته دوازدهم و هفته سی و ششم با استفاده از پرسشنامه 21dass ارزیابی گردید. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار آماری spss ویرایش 19 و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون های تی زوجی، ویل کاکسون و آزمون اندازه های مکرر صورت گرفت.یافته ها: بین میانگین امتیازات افسردگی، اضطراب و استرس قبل و بعد از مداخله تفاوت معنی داری مشاهده شد (0/001>p). آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر اختلاف معنی داری بین میانگین نمرات افسردگی، اضطراب و استرس در هفته دوازدهم و هفته سی و ششم بعد از مداخله در مقایسه با قبل از مداخله نشان داد (0/001>p).بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش برنامه خودمدیریتی در کاهش سطح افسردگی، اضطراب و استرس بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شکل موثر بوده است. بنابراین اجرای برنامه های خودمدیریتی به عنوان یک روش موثر در کاهش سطح مشکلات روانی بیماران سلول داسی شکل قابل توصیه است.

EFFECTIVENESS OF EDUCATIONAL PROGRAM BASED ON SELF MANAGEMENT MODEL ON DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS IN PATIENTS WITH SICKLE CELL DISEASE (24 WEEKS FOLLOW UP)

Received: 19 Dec, 2015 Accepted: 19 Feb, 2016Background Aim: Patients suffering from sickle cell disease may indeed vary in their psychological adaptation to the unpredictability and seriousness of the complication and lead to lower quality of life in these patients. The aim of this study was to determine the effectiveness of selfmanagement program on Depression, Anxiety and Stress in patients with sickle cell disease.Materials Methods: Sles of this quasiexperimental study, which included 69 patients with sickle cell disease referring to the Thalassemia Clinic of Shafa Hospital, were entered into the study by census method. Patients received a selfmanagement program using the 5A model (Assess, Advice, Agree, Assist and Arrange) for 12 weeks, while the Depression, Anxiety and Stress of patients before the intervention was assessed at the twelfth week and thirtysixth week using Doss21 questionnaire. Data were analyzed by descriptive statistics, paired ttest, Wilcoxon test and repeated measures test in SPSS software v.19.Results: There were significant differences between Depression, Anxiety and Stress levels before and after intervention (p < 0.001). Repeated measures test showed a significant difference between the scores of the Depression, Anxiety and Stress in the twelfth week and thirtysixth week after intervention comparing to the preintervention (p<0.001).Conclusion: It is concluded that self management program can be used, as an interventional method, to decrease stress, anxiety, and depression in patients with sickle cell disease. Therefore, selfmanagement program as an effective way is advisable to decrease mental health problems in the sickle cell patients.