تاثیر برنامه‌های خودمدیریتی بر کیفیت زندگی بیماران تحت درمان با همودیالیز

پیش زمینه و هدف: کیفیت زندگی افراد معیار مهمی است که اثربخشی مراقبت های بهداشتی را نشان می دهد. علیرغم وجود شواهدی مبنی بر اثربخشی مداخلات خودمدیریتی در بیماری های مزمن، مطالعات کمی در زمینه ارزش برنامه های خودمدیریتی در بیماران تحت درمان با همودیالیز صورت گرفته است. این تحقیق باهدف تعیین برنامه های خودمدیریتی بر کیفیت زندگی بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی است. تعداد نمونه شامل 82 نفر از بیماران تحت درمان با همودیالیز مراجعه کننده به بخش دیالیز بیمارستان طالقانی ارومیه بود. بیماران بعد از انتخاب هدفمند به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. داده ها قبل و بعد از 12 هفته مداخله، توسط فرم مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران کلیوی تکمیل شد و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون تی زوج و آزمون تی گروه های مستقل تجزیه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که اختلاف میانگین کیفیت زندگی بعد از مداخله در ابعاد علائم بیماری، کیفیت تعاملات اجتماعی، تشویق کادر بخش دیالیز، نقش جسمی، در دو نقش عاطفی بین دو گروه مداخله و شاهد معنی دار بود (0/05>p). ولی در سایر ابعاد کیفیت زندگی معنی دار نبود. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه تاثیر برنامه های خودمدیریتی بر برخی ابعاد کیفیت زندگی در بیماران همودیالیزی را نشان داد. با توجه به کمبود نیروی انسانی در پرستاری و اهمیت مشارکت بیماران در مدیریت بیماری های مزمن، توسعه برنامه های خودمدیریتی می تواند جایگزین روش های آموزش سنتی و پاسخی به چالش های مذکور باشد.

THE EFFECTOF SELF-MANAGEMENT PROGRAMS ON THE QUALITY OF LIFE IN PATIENTS UNDERGOING HEMODIALYSIS

Abstract Background Aims: Quality of life is an important criterion in indicating the effectiveness of health care. Despite evidence of the effectiveness of selfmanagement interventions in chronic diseases, few studies have been made regarding the value of selfmanagement programs in patients undergoing hemodialysis. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of selfmanagement program on the quality of life in patients undergoing hemodialysis. Materials Methods: This study is a randomized clinical trial. The sle consisted of 82 patients undergoing hemodialysis admitted to the dialysis ward of Taleghani Hospital. After purposive selection, the patients were randomly assigned to the experimental and control groups. The data were completed 12 weeks before and after of intervention by using the demographic information, and kidney disease quality of life questionnaire. Then they were analyzed by using descriptive statistics, independent sles ttest and paired t test. Results: The results showed that there was a significant difference between the intervention and control groups in the mean quality of life after the intervention in the aspects of diseases symptoms, the quality of social interactions, encouraging the dialysis unit staff, physical role, pain and emotional role (p <0.05), but there was no significant difference in the other aspects of quality of life. Conclusion: The results of this study showed the effectiveness of selfmanagement programs on some aspects of the quality of life in hemodialysis patients. Due to the shortage of nursing staff, and the importance of participating patients in the management of chronic diseases, developing selfmanagement programs can be an alternative to the traditional training methods as well as the mentioned challenges. Keywords: selfmanagement, quality of life, dialysis Address: Faculty of Nursing and Midwifery, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran Tel: (+98)44 32754961 Email: tm.rahimi@yahoo.com