ارتقا تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان سزارین شده: تاثیر آموزش وضعیت‌های صحیح شیردهی و حمایت خانواده

پیش زمینه و هدف: تغذیه با شیر مادر دارای مزایای فراوانی برای مادر و نوزاد می‌باشد. عوامل متعددی بر تداوم تغذیه با شیر مادر اثر منفی دارند که یکی از آن‌ها زایمان به طریق سزارین است. مادران سزارین شده، به خصوص در وضعیت صحیح شیر دادن به شیرخوار خود به کمک و حمایت بیشتری نیاز دارند. علاوه بر آن طی هفته‌های اول پس از تولد، نقش پدر و سایر اعضا خانواده در حمایت و تشویق مادر در امر تغذیه شیرخوار بسیار پر اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه‌های بازدید منزل بر تغذیه انحصاری با شیر مادر در شیرخواران مادران سزارین شده در یکی از مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، شهر تهران در سال 1387 انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه یک کارآزمایی در عرصه بود. تعداد 100 نفر از مادران سزارین شده بستری در بخش سزارین یکی از مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران به روش نمونه گیری مستمر با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل وارد مطالعه شدند که طی انجام پژوهش تعدادی از نمونه‌ها از مطالعه خارج شده و در نهایت یافته‌های جمع آوری شده از 67 نفر مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش، پرسشنامه بود که پس از مصاحبه با مادران در مورد نحوه تغذیه شیرخوار تکمیل شد. چهار برنامه بازدید منزل در روزهای سه، ده و پایان ماه‌های اول و دوم پس از ترخیص برای گروه آزمایش انجام شد. کلیه نکات اخلاقی در پژوهش حاضر رعایت شده است. در همین روزها از گروه کنترل با مصاحبه تلفنی نحوه تغذیه شیرخوار سوال شد. سپس یافته‌ها با استفاده از نرم افزار spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، پس از آموزش وضعیت‌های صحیح شیردهی، افزایش معنی داری در تعداد مادرانی که طی شش ماه اول پس از زایمان نوزاد را به طور انحصاری با شیر خود تغذیه کردند، مشاهده شد( 02/0=p). میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر در شیرخواران مادرانی که تحت حمایت همسر، مادر یا مادر شوهر قرار گرفته بودند به طور معنی داری بیشتر بود(0001/0p=). بحث و نتیجه گیری: طی هفته‌های اول پس از زایمان، اگر مادران سزارین شده در مورد وضعیت‌های صحیح شیر دادن به طور صحیح و کامل آموزش داده شوند، میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر افزایش و تصور مادر از کم بودن شیر کاهش می‌یابد. تغذیه موفق با شیر مادر در هفته‌های اول پس از ترخیص با تشویق و حمایت مادر توسط ماما در منزل، همسر و سایر اعضا خانواده در ارتباط نزدیک می‌باشد.