آموزش رفتارهای ارتقادهنده سلامتی مبتنی بر مدل پندر بر بهزیستی روان‌شناختی به بیماران تحت همودیالیز

پیش‌زمینه و هدف: همودیالیز یکی از روش‌های درمانی موفق و رایج در کنترل نارسایی مزمن کلیه است. بااین‌حال بیماران وابسته به همودیالیز، علاوه بر تغییرات متعدد فیزیولوژیکی با مشکلات روانی بسیاری نیز مواجه هستند. لذا وجود مداخله روان‌شناختی در درمان این بیماران ضروری است. هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزش رفتارهای ارتقادهنده سلامتی مبتنی بر مدل پندر بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران تحت همودیالیز بود. مواد و روش کار: در این پژوهش نیمه تجربی، 90 نفر از بیماران تحت همودیالیز به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمون تخصیص داده شدند. بیماران پرسشنامه دموگرافیکی و فرم 54 سوالی پرسشنامه‌ی بهزیستی روان‌شناختی ریف را قبل و یک ماه بعد از مداخله تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری spss 21  در سطح معنی‌داری  0.05> pتجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان‌دهنده تاثیر مثبت آموزش رفتارهای ارتقادهنده سلامت مبتنی بر مدل پندر بر بهزیستی روان‌شناختی بود. در ابعاد پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، تسلط بر محیط و رشد شخصی اختلاف آماری معنی‌دار بود ( 0.05> p). ولی این اختلاف در ابعاد هدفمندی در زندگی و خودمختاری بین دو گروه بعد از مداخله معنی‌دار نیست (0.05< p). بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده توصیه می‌شود از این روش اثربخش و مقرون‌به‌صرفه در برنامه‌ریزی‌های مراقبتی بیماران مزمن به‌منظور بهبود بهزیستی روان‌شناختی آنان استفاده گردد.

training health-promoting behaviors based on pender's model on psychological well-being to hemodialysis patients

background & aims: hemodialysis is one of the successful and common treatment methods in controlling chronic kidney failure; however, hemodialysis-dependent patients face many psychological problems along with numerous physiological changes. therefore, psychological intervention in the treatment of these patients is necessary. the purpose of this research was to determine the effect of teaching health-promoting behaviors based on pender’s model on the psychological well-being of hemodialysis patients. materials & methods: in this semi-experimental study, 90 patients undergoing hemodialysis were assigned randomly to control and intervention groups. the patients completed the demographic questionnaire as well as the 54-question form of the ryff psychological well-being questionnaire before and one month after the intervention. the data was analyzed using spss 21 statistical software at a significant level of p<0.05. results: the results showed the positive effect of teaching health-promoting behaviors based on pender’s model on psychological well-being. there were statistically significant differences in the dimensions of self-acceptance, positive relationships with others, environmental mastery, and personal growth (p<0.05), but there were not significant differences in the dimensions of purpose in life and autonomy between the two groups after the intervention (p > 0.05). conclusion: according to the obtained results, it is recommended to use this effective and affordable method in the care planning of chronic patients in order to improve their psychological well-being.