تاثیر میزان فعال‌سازی بیماران تحت درمان با همودیالیز در مدیریت سلامت خود و عوامل موثر بر آن در بیماران مراجعه‌کننده به بخش همودیالیز مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز

پیش‌زمینه و هدف: یکی از مفاهیمی که اخیراً در مراقبت از بیماری های مزمن از قبیل بیماری مزمن کلیه تاکید می شود بحث فعال بودن بیمار در مدیریت سلامت خود هست که به آن فعال سازی بیمار گفته می شود. آگاهی از سطح فعال سازی بیمار می تواند به پزشکان و پرستاران در امر پیاده کردن مراقبت با کیفیت و آموزش صحیح به بیمار کمک کند. این مطالعه باهدف ارزیابی میزان فعال سازی بیماران و عوامل موثر بر آن در بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، درمجموع 180 بیمار تحت درمان با همودیالیز با روش نمونه گیری تصادفی ساده از بزرگ‌ترین مرکز همودیالیز کشور انتخاب شد. جمع‌آوری داده ها با استفاده از اطلاعات دموگرافیکی و پرسشنامه فعال سازی بیماران انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 26 و آزمون های آنالیز واریانس، t تست و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که میانگین نمره فعال سازی بیماران تحت درمان با همودیالیز 16.77 ±56.25 بود و بیشتر افراد در سطح 1 فعال سازی قرار داشتند. میانگین نمره فعال سازی برحسب متغیر های وضعیت تاهل، محل سکونت، تحصیلات، سابقه پیوند کلیه، میزان درآمد و سن افراد تفاوت آماری معنی داری داشت ) مقادیر p برای همه کمتر از 0.05 بود).نتیجه گیری: به‌طورکلی میزان فعال سازی بیماران تحت درمان با همودیالیز متوسط بوده و تعداد محدودی از نمونه ها در سطح 4 فعال سازی بیماران قرار داشتند. بنابراین پیشنهاد می شود تا در مراحل اولیه تشخیص بیماری، سطح فعال سازی بیماران تعیین گردد و سپس مراقبت های متناسب با سطح فعال سازی افراد و مبتنی بر رویکردهای فرد محور ارائه شود.

EFFECTS OF PATIENTS' ACTIVATION ON THEIR HEALTH MANAGEMENT AND ITS AFFECTING FACTORS IN THE PATIENTS UNDERGOING HEMODIALYSIS IN THE HEMODIALYSIS UNIT OF IMAM REZA (AS) HOSPITAL IN TABRIZ, IRAN

Background Aims: One of the concepts that has been recently emphasized in the care of chronic diseases such as chronic kidney disease (CKD) is the activity of patient in his/her health management, which is called patient activation. Knowing the level of patient activation can help physicians and nurses implementing high quality care and proper patient education. The aim of this study was to evaluate the patients #39; activation and the factors affecting it in patients undergoing hemodialysis.Methods Materials: In this crosssectional study, a total of 180 patients undergoing hemodialysis were selected from the largest hemodialysis center in Iran by simple random sampling. Data collection was performed using demographic information and patient activation measure (PAM). Data were analyzed by SPSS software ver. 26 using ANOVA, ttest, and Pearson correlation coefficient tests.Results: The results showed that the mean activation score for hemodialysis patients was 56.25 ±16.77 and most of them were in level 1 of activation. The analysis showed that the mean activation score was statistically significant in terms of marital status, place of living, educational level, history of kidney transplantation, income, and age of the patients (P values were under 0.05 for all).Conclusion: In general, the activation rate of hemodialysis patients was moderate and a limited number of samples were in level 4 of patient activation. Therefore, it is suggested that the activation level of patients should be assessed in early stages of diagnosis of CKD, and then the patients #39; care should be provided in accordance with the activation level of individuals and based on personcentered approaches.