ارزیابی الگوی قابلیت استفاده از داشبوردهای مدیریتی سیستم اطلاعات بیمارستانی از دید کاربران بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

پیش‌زمینه و هدف: داشبورد مدیریتی یک ابزار حیاتی برای مدیران بیمارستان‌ها می‌باشد که می‌تواند داده‌ها را برای همه کاربران قابل‌درک سازد و موجب غلبه بر حجم روزافزون داده‌ها و خطاهای پزشکی و پشتیبانی از تصمیم‌گیری مدیران و متخصصان شود. هم‌چنین کاربرد داشبوردهای مدیریتی در مدیریت بهینه منابع و پایش صحیح و مستمر عملکرد بخش‌های مختلف بیمارستانی، لزوم ارزیابی عملکرد این ابزارها را اجتناب‌ناپذیر کرده است. هدف این پژوهش ارزیابی الگوی قابلیت استفاده از داشبوردهای مدیریتی از دید کاربران بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی ارومیه با استفاده از پرسشنامه استاندارد ایزو 10/ 9241 انجام می‌باشد.مواد و روش کار: این پژوهش در سال 1398 به روش توصیفی - مقطعی و با بهره‌گیری ازنظرات 50 نفر از مدیران داخلی و مسئولان فناوری اطلاعات بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شده است. در راستای بررسی الگوی قابلیت استفاده از داشبوردهای مدیریتی از پرسشنامه استاندارد ایزو 9241.10 که دارای 74 سوال اختصاصی در 7 محور (مناسب برای انجام وظایف، خود توصیف‌کنندگی، قابلیت کنترل، سازگاری با نیازهای کاربران، تحمل خطا، مناسب برای خصوصی‌سازی، مناسب برای آموزش) است، استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصان فناوری اطلاعات و انفورماتیک پزشکی تایید شد و پایایی آن بر اساس آزمون آلفای کرونباخ 85 درصد محاسبه شد. داده‌ها با مراجعه مستقیم پژوهشگر به مراکز و تکمیل پرسشنامه توسط کاربران جمع‌آوری و به کمک آمار توصیفی و تحلیلی با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 16 بررسی شد.یافته‌ها: تحلیل یافته‌ها نشان داد که میانگین (از نمره 17) محورها برای مناسب برای انجام وظایف 4.23، خود توصیف‌کنندگی 4.08، قابلیت کنترل 4.23، سازگاری با نیازهای کاربران 4.02، تحمل خطا 4.14، مناسب برای خصوصی‌سازی 3.44 (کمترین امتیاز)، مناسب برای آموزش 4.37 (بیشترین امتیاز) و میانگین الگوی قابلیت استفاده از داشبورد مدیریتی 4.12 برآورد شد. بین عوامل زمینه‌ای کاربران شامل: جنس، سن، سطح تحصیلات، پست سازمانی، سابقه کاری و میزان استفاده از داشبورد مدیریتی با محورهای استاندارد ایزو 10/ 9241 و الگوی قابلیت استفاده از داشبورد مدیریتی ارتباط معنی‌داری وجود نداشت و هم‌چنین محورهای مناسب برای انجام وظایف، خود توصیف‌کنندگی، تحمل خطا و قابلیت کنترل به ترتیب بیشترین تاثیر را در الگوی قابلیت استفاده از داشبورد مدیریتی داشته‌اند.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که میزان قابلیت استفاده از داشبورد مدیریتی سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی بر اساس محورهای هفت‌گانه استاندارد ایزو 9241.10 از دیدگاه کاربران در حد نسبتاً مطلوب قرار دارد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده توسعه‌دهندگان داشبورد مدیریتی باید در طراحی و پیاده‌سازی داشبورد مدیریتی تجدیدنظر نموده و تناسب آن را با محورهای استاندارد ایزو 9241.10 به‌خصوص محور مناسب برای خصوصی‌سازی افزایش دهند.

EVALUATION OF USABILITY PATTERN OF HOSPITAL INFORMATION SYSTEM MANAGEMENT DASHBOARDS FROM THE VIEWPOINT OF USERS IN HOSPITALS AFFILIATED TO URMIA UNIVERSITY OF MEDICAL SCIENCES

Background Aims: The Management dashboard is a vital tool for hospital managers that can provide understandable information to users and help organize and categorize the increasing amount of data. Dashboard information provides technical assistance and knowledge management for improvement to decisionmakers and clinical specialists. Also, the application of management dashboards optimizes resource management and conveys continuous monitoring of the performance of various hospital wards. The aim of this study was to evaluate of usability pattern of hospital information system management dashboard from the viewpoint of users in hospitals affiliated to Urmia University of Medical Sciences using the ISO 10.0 9241 standard questionnaire.Materials Methods: This descriptivecrosssectional study was conducted in 2019 using the opinions of internal managers and information technology specialists of hospitals affiliated to Urmia University of Medical Sciences. In order to study the usability pattern of management dashboards the ISO 10/9241 standard questionnaire was utilized. This questionnaire has 74 specific questions in 7 axes (suitable for performing tasks, selfdescriptive, controllability, adapting to user needs, error tolerance, suitable for privatization, suitable for training). The validity of the questionnaire was confirmed by IT and medical informatics experts and its reliability was calculated as 85% based on Cronbach #39;s alpha test. Data were collected by users by referring the researcher directly to the centers and completing the questionnaire. Data were analyzed using descriptive and analytical statistics by SPSS software version 16.Results: Analysis of the findings showed that the mean (from a score of 17) axes suitable for performing tasks, selfdescriptive, controllability, adaptation to user needs, error tolerance , suitable for privatization, suitable for training and the usability pattern of management dashboard were 23/4, 4/08, 4/23, 4/02, 4/14, 3.44 (lowest score), 4.37 (highest score), and 4.12, respectively. There was no significant relationship between users #39; underlying factors including gender, age, level of education, organizational post, work experience and usage of the management dashboard with ISO 10/9241 standard axes and the usability pattern of management dashboards. Also, axes suitable for performing Tasks, selfdescriptive, error tolerance, and controllability have had the greatest impact on the usability pattern of management dashboards.Conclusion: The results showed that the usability of the hospital information systems management dashboard based on the seven standard ISO 9241/10 axes was relatively favorable. According to the obtained results, the developers of the management dashboard should reconsider the design and implementation of the management dashboard and increase its compatibility with ISO 10/9241 standard axes, especially its suitability for the privatization axis.