بررسی تنوعات مورفولوژی زائده‌ی uncinate استخوان اتموئید با استفاده از تصاویر cbct

مقدمه: زائده‌ی uncinate، لندمارک کلیدی است که در آغاز جراحی اندوسکوپیک سینوس خارج می‌شود و همچنین نقش مهمی در تهویه‌ی مئاتوس میانی و سینوس‌ها دارد. هدف از این مطالعه، مشاهده و طبقه‌بندی تنوعات آناتومیکی زائده‌ی uncinate با استفاده از تصاویر بازسازی شده‌ی مولتی پلنار توموگرافی کامپیوتری با اشعه‌ی مخروطی cbct (cone beam computed tomography) می‌باشد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی، تصاویر توموگرافی کامپیوتری با اشعه‌ی ایکس مخروطی از ناحیه‌ی پارانازال 120 بیمار (63 نفر مرد و 57 نفر زن با سن بالاتر از 18 سال) بررسی شدند. اتصال فوقانی زائده‌ی uncinate مشاهده و بر اساس طبقه‌بندی لندزبرگ و فریدمن دسته‌بندی صورت گرفت. میزان نوماتیزاسیون و انحراف به سمت کف اوربیت زائده‌ی uncinate نیز بررسی گردید. نتایج با استفاده از آزمون chi-square و محاسبه‌ی ضریب کاپا ارزیابی شد (05/0 = α).یافته‌ها: عدم اتصال آن یا نوع blunt از بالاترین شیوع یعنی 4/40 درصد برخوردار بود. بعد از آن به ترتیب اتصال به سلول اگرنازی (type 2) با 3/33 درصد و اتصال به لامینا پاپیراسه (type 1) با 5/12 درصد شیوع داشتند. اتصال زائده‌ی uncinate به شاخک میانی (type 6) 5/4 درصد و اتصال به قاعده‌ی جمجمه (type 5) 1/4 درصد شیوع داشت. دو شاخه شدن زائده‌ی uncinate و اتصال همزمان آن به لامینا پاپیراسه و محل اتصال شاخک میانی و صفحه‌ی غربالی (type3)، 9/2 درصد شیوع داشت و اتصال به محل اتصال شاخک میانی و صفحه‌ی غربالی (type 4) از کمترین شیوع یعنی 6/1 درصد برخوردار بود. اتصال به ریم تحتانی اوربیت نیز، 9/2 درصد شیوع داشت. میزان هوادار شدن زائده‌ی uncinate نیز 7 درصد به دست آمد. در 3 درصد از موارد نیز سینوس ماگزیلاری atelectasis و هیپوپلاستیک مشاهده شد.نتیجه‌گیری: ارزیابی تنوعات اناتومیک زائده‌ی uncinate و میزان هوادار شدن آن پیش از عمل جراحی، در جلوگیری از صدمه به ساختار اطراف در حین جراحی نقش بسیار مهمی دارد.