تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل مراحل تغییر بر عملکرد زنان باردار در ارتباط با سلامت دهان و دندان

چکیدهمقدمه:تحقیقات نشانگر اطلاعات ناکافی و عملکرد نامناسب زنان باردار و شیوع نسبتاً بالای پوسیدگی‌های دندانی و سایر بیماری‌های پریودنتال در آنها است. هدف مطالعه حاضر تعیین اثر مداخله آموزشی بر عملکرد زنان باردار در ارتباط با سلامت دهان و دندان با کاربرد مدل مراحل تغییر بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی شاهددار تصادفی بود که در نیمه اول سال 1392 انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای، 130 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر قزوین برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. داده‌های دموگرافیک، سوالات مربوط به سازه‌های مدل مراحل تغییر و عملکرد زنان باردار نسبت به بهداشت دهان و دندان با استفاده از پرسشنامه خودایفا روا و پایا قبل و بعد از مداخله آموزشی، گردآوری شد. بر اساس نیازسنجی و با توجه به سازه‌های مدل، 3 جلسه بحث گروهی 45 دقیقه ای به همراه سخنرانی، پرسش و پاسخ و ارایه پمفلت برای گروه تجربی برگزار شد. نهایتاً داده‌ها وارد نرم افزار spss شد و با آزمون‌های آماری کای دو، تی مستقل و زوجی، ویلکاکسون و من ویتنی تجزیه و تحلیل شد. (05/0= ?).یافته‌ها:میانگین خودکارآمدی (از 4/6 ± 6/23 به 6/8 ± 5/39 )، مراحل آمادگی (7/0 ± 2/4 به 9/0 ± 6/1)، منافع (از 0/9 ± 2/29 به 3/12 ± 4/51) و فرایندهای تغییر (از 1/8 ± 9/27 به 5/10 ± 4/54 ) افزایش و میانگین هزینه‌ها (از 7/5 ± 4/24 به 0/7 ± 7/11) پس از آموزش در گروه تجربی کاهش یافت (001/0 > p- value). همچنین میانگین عملکرد (از 8/6 ± 0/49 به 4/9 ± 6/73) زنان باردار در ارتباط با بهداشت دهان و دندان نیز در گروه تجربی به طور معنی داری افزایشیافت (001/0 > p- value). نتیجه‌گیری:مداخله آموزشی با بکارگیری تیوری مراحل تغییر در زنان باردار قادر است رفتارهای ارتقا دهنده سلامت دهان و دندان را بهبود بدهد و عوامل مستعد کننده و زیربنای پذیرش رفتار بهداشتی را به طور مطلوب بپروراند.کلید واژه‌ها:رفتار بهداشتی، ارتقای سلامت، بهداشت دهان و دندان، بارداری، خودکارآمدی.