بررسی عوامل موثر بر سطح جیوه ادرار دندان‌پزشکان عمومی و متخصصین ترمیمی شهر مشهد در یک دوره زمانی یک‌ساله

چکیدهمقدمه: دندان‌پزشکان به دلیل مواجهه شغلی با آمالگام در معرض استنشاق بخار جیوه هستند که در صورت تجمع بیش از حد مجاز جیوه در بدن، سلامتی آن‌ها به مخاطره خواهد افتاد. این مطالعه با هدف بررسی عوامل احتمالی کاری موثر بر سطح جیوه ادرار دندان‌پزشکان عمومی و متخصصان ترمیمی شهر مشهد در سال 1389 انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی 45 دندان‌پزشک عمومی و 10 دندان‌پزشک متخصص ترمیمی از همه نقاط شهر مشهد به صورت تصادفی خوشه‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. از افراد مورد مطالعه یک نمونه ادرار قبل از شروع کار روزانه حرفه‌ای گرفته شد و همراه با آن پرسش‌نامه‌ای برای چگونگی شرایط کاری و اطلاعات شخصی دندان‌پزشکان اخذ گردید. پس از انجام مراحل آماده‌سازی و استخراج جیوه، میزان جیوه ادرار توسط طیف سنج اتمی (atomic absorption spectrophotometry) در طول موج 485 نانومتر اندازه‌گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از anova، ضریب همبستگی pearson و آزمون رگرسیون چند متغیره خطی استفاده شد (05/0 = ?).یافته‌ها: میانگین جیوه ادرار دندان‌پزشکان عمومی 70/2 ± 26/9 میکروگرم بر لیتر و متخصصین ترمیمی 79/1 ± 13/9 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. مدت زمان کاری، نوع آمالگام مصرفی، تعداد ترمیم‌های آمالگام در هفته و نواحی مختلف فعالیت، بر سطح جیوه ادرار دندان‌پزشکان تاثیر معنی‌داری نداشت، اما نوع سیستم تهویه (001/0 = p value) و نوع دورریز آمالگام (001/0 > p value) بر میزان جیوه ادرار موثر بود.نتیجه‌‌گیری: میزان غلظت جیوه ادرار دندان‌پزشکان عمومی و متخصصین ترمیمی از حد آستانه مجاز شغلی فراتر نبود. نوع تهویه مطب و نحوه دورریز اضافات آمالگام بر میزان جیوه ادرار موثر بود.کلید واژه‌ها: آمالگام دندانی، سمیت جیوه، آنالیز ادراری، دندان‌پزشک