بررسی ارتباط موقعیت مولر سوم مندیبل با ابعاد عمودی مختلف اسکلت صورت بر روی تصاویر پانورامیک در مراجعه‌کنندگان به دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)

مقدمه: با توجه به افزایش شیوع نهفتگی مولر سوم و عوارض آن و وجود اختلاف نظر در رابطه با عوامل پیش‌بینی‌کننده‌ی نهفتگی این دندان، هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط موقعیت مولر سوم مندیبل با ابعاد عمودی مختلف اسکلت صورت بر روی تصاویر پانورامیک بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی توصیفی- تحلیلی، تصاویر پانورامیک و لترال سفالومتریک 130 بیمار مراجعه‌کننده به کلینیک دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در سال 1398 بررسی شدند. برای تعیین انواع اسکلت صورت از زاویه‌ی پلن مندیبولار، ایندکس جارابک و زاویه‌ی وای اکسس استفاده شد. در این پژوهش 26 نفر با فرم short face، 40 نفر با فرم normal face و 44 نفر با فرم long face بررسی شدند. زاویه‌ی β برای تعیین زاویه‌ی رویش مولر سوم مندیبل اندازه‌گیری شد. الگو و سطح رویش مولر بر اساس سیستم per pell و gregory و winter طبقه‌بندی شد. داده‌ها توسط آزمون chi- square تجزیه و تحلیل شدند (0.05 > p value). یافته‌ها: در توزیع فراوانی الگوی رویش بین سه فرم صورت در سمت چپ فک، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (0.048 = p value) ولی در سمت راست فک، تفاوت معنی‌دار نبود (0.11 = p value). توزیع فراوانی سطح رویش در سمت راست فک بین فرم‌های مختلف صورت تفاوت معنی‌داری نداشت (0.49 = p value)، اما در سمت چپ فک اختلاف معنی‌دار بین سه فرم صورت وجود داشت (0.049 = p value). توزیع فراوانی وضعیت نهفتگی مولر سوم مندیبل بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری داشت (0.03 = p value). توزیع فراوانی زاویه‌ی رویش در سمت راست فک (0.25 = p value) و در سمت چپ فک (0.15 = p value) بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری نداشت. نتیجه‌گیری: شیوع نهفتگی در افراد long face بیشتر از دو گروه دیگر بود. شیوع سطح و الگوی رویش مولر سوم تنها در یک سمت فک (سمت چپ) بین سه فرم صورت اختلاف معنی‌داری داشت. بین فراوانی زاویه‌ی رویش و انواع فرم اسکلت صورت در هر دو سمت فک تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.

relationship between the position of the mandibular third molar with different vertical skeletal dimensions on the panoramic images in patients referred to isfahan (khorasgan) university dental school

introduction:due to the increased prevalence of third molar impaction and the complications and existence of disagreements regarding the predicting factors for the impaction of this tooth, the aim of this study was to evaluate the relationship between the position of the mandibular third molar with different vertical skeletal dimensions on the panoramic images.materials& methods:this cross sectional study was carried out on lateral cephalogram and orthopantomogram records of 130 orthodontic patients visiting to isfahan (khorasgan) university dental school. age range of the sample was 20-35 years. various facial forms were determined with mandibular plane angle (sn-gogn), jarabak index and y-axis; s-gn– frankfort plane. beta angle; which is the angle between intersecting long axis of mandibular second molar and mandibular third molar was measured to determine the angle of eruption of mandibular third molar. eruption pattern was classified as per pell & gregory and winter’s system. the data were analyzed by chi-square test (p value < 0.05).results:there was a significant difference in the frequency distribution of growth pattern on the left side of the jaw (p value = 0.048). there was no significant difference in the frequency distribution of the eruption pattern in the right side of the jaw (p value = 0.11). there was no significant difference in the frequency distribution of eruption surface in the right face between different facial forms (p value = 0.49) but on the left side of the jaw there was a significant difference between the three facial forms (p value = 0.049). frequency distribution of mandibular third molar impaction was significantly different between the three facial forms (p value = 0.03). there was no significant difference between the three facial forms in terms of frequency of eruption angle in the right side of the jaw (p value = 0.25) and also in the left side of the jaw (p value = 0.15).conclusion:the incidence of impaction was significantly more in patients with long face than in other two groups. the prevalence of surface and pattern of third molar eruption in only one side of jaw was significantly different between the three facial forms. there was no significant difference between the frequency of angle of eruption and facial skeletal types in both jaws.