اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان در مبتلایان به اضطراب دندان‌پزشکی

مقدمه: یکی از جنبه‌های تندرستی، پرداختن به سلامت دهان و دندان می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان مراجعه‌کنندگان به مراکز دندان‌پزشکی بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی کارآزمایی بالینی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه شاهد و دوره‌ی پیگیری سه‌ماهه بود. از بیماران مبتلا به اضطراب دندان‌پزشکی در دسترس، 32 بیمار به‌طور تصادفی انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و گواه، گمارش شدند. افراد گروه آزمایش، در 10 جلسه‌ی هفتگی به مدت 90 دقیقه، تحت درمان پذیرش و تعهد طبق مدل ارائه شده‌ی هیز قرار گرفتند، اما افراد گروه شاهد در طی این دوره مداخله‌ای را دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ی اضطراب دندان‌پزشکی dai (dental anxiety inventor)، پرسش‌نامه‌ی کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان (ohip-14)، پرسش‌نامه‌ی scl-90-r و دستگاه پالس‌اکسی‌متر به دست آمد. داده‌ها با استفاده از آزمون anova با سطح معنی‌داری 0.05 و با بهره‌گیری از نرم‌افزار spss نسخه‌ی 22 تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج بین آزمودنی، حاکی از آن بود که در نمرات ناتوانی اجتماعی، معلولیت و کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان، بین دو گروه آزمایش و شاهد، تفاوت معنی‌داری وجود دارد (0.001 > p value). نتایج درون آزمودنی نشان داد، تفاوت بین نمرات ناتوانی اجتماعی، معلولیت و کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان، در سه مرحله‌ی پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری در دو گروه معنی‌دار است (0.001 > p value). نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر ناتوانی اجتماعی، معلولیت و کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان در مبتلایان به اضطراب دندان‌پزشکی بود و اثرات این درمان در دوره‌ی پیگیری ثابت بوده است. یافته‌های مطالعه‌ی حاضر می‌تواند به روان‌شناسان و مشاوران کمک نماید تا گام‌های موثر و ماندگاری در راستای بهبود کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان بیماران مبتلا به اضطراب دندان‌پزشکی بردارند.