بررسی ایمنوهیستوشیمیایی تومور مارکر ck19 در دو گروه ادونتوژنیک کراتوسیست التهابی و غیر التهابی

مقدمه: کراتوسیست ادنتوژنیک تومور kcot (keratocystic odontogenic tumor) یا ادنتوژنیک کراتوسیست okc (odontogenic keratocyst)، نوع مشخصی از سیست‌های ادنتوژنیک تکاملی است که به علت ویژگی‌های هیستوپاتولوژیک و مشی بالینی خاص، باید مورد توجه قرار گیرند. سایتوکراتین 19 (ck19) در مخاط نرمال غیر کراتنیزه دیده می‌شود و با التهاب، بیان آن افزایش می‌یابد. به تازگی استفاده از این تومور مارکر جهت شناسایی کیست‌ها و تومورهای ادنتوژنیک پیشنهاد شده است، لذا با توجه به اهمیت okc، هدف از این مطالعه، بررسی بیان این تومور مارکر در سلول‌های اپت‌لیالی کراتوسیست التهابی و غیر التهابی بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی مورد- شاهدی از نوع گذشته‌نگر بر روی 25 عدد بلوک پارافینی ادنتوژنیک کراتوسیست التهابی و غیر التهابی موجود در بایگانی بخش پاتولوژی دانشکده‌ی دندان‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان و علوم پزشکی اصفهان انجام شد. پس از انتخاب نمونه‌ها، مقاطع به ضخامت 3-5 میکرومتر از کلیه‌ی بلوک‌های پارافینی تهیه و به روش ایمنوهیستوشیمیایی با استفاده از نشانگر (ck19) رنگ‌آمیزی شدند. رنگ‌پذیری سیتوپلاسمی سلول‌های اپی‌تلیالی کیست، با میکروسکوپ نوری با درشت‌نمایی 10 و 40 در سه لایه‌ی بازال، سوپرابازال و سطحی بررسی شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری من‌ویتنی با نرم‌افزار‌ آماری spss نسخه‌ی 20 تجزیه و تحلیل شدند (0.05 = α). یافته‌ها: در مطالعه‌ی حاضر، در 100 درصد ادنتوژنیک کراتوسیت‌های التهابی و 84 درصد ادنتوژنیک کراتوسیت‌های غیر التهابی، بیان ck19 دیده شد. در ادنتوژنیک کراتوسیست‌های التهابی، بیان این تومور مارکر در لایه‌ی بازال، میانی و سوپرابازال دیده شد، در حالی که در ادنتوژنیک کراتوسیست‌های غیر التهابی، تنها در یک مورد بیان ck19 در لایه‌ی میانی دیده شد (0.001 >p value).نتیجه‌گیری: طبق یافته‌های پژوهش حاضر، ck19 در okcهای التهابی و یا غیر التهابی بیان شده است. اما شدت رنگ‌آمیزی در گروه‌های مورد مطالعه، متفاوت بود. بر خلاف ضایعات مربوط به اپی‌تلیوم مخاط دهان، در اپی‌تلیوم ادنتوژنیک در حالت کراتینیزه نیز بیان ck19 دیده شد. همچنین ضایعات التهابی مخاط دهان با افزایش بیان ck19 دیده شد.