بررسی عوامل بالینی و پاتولوژیک موثر بر وضعیت حاشیه‌های تومور در کارسینوماهای جراحی شده در یک بیمارستان آموزشی در جنوب کشور

مقدمه: کارسینوماها، شایع‌ترین بدخیمی‌های ناحیه‌ی سر و گردن هستند. کفایت حاشیه‌ی جراحی شده برای تصمیم‌گیری در مورد درمان و پیش‌آگهی بیماران مبتلا به کارسینوما حیاتی است. هدف از این مطالعه، شناخت عوامل بالینی و پاتولوژیک موثر بر وضعیت حاشیه‌های تومور در کارسینوماهای جراحی شده بود.مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی، پرونده‌ی تمام بیمارانی (71 نفر) که بین سال‌های 95-1385 مورد عمل جراحی کامل کارسینوماهای بافت نرم فک و صورت قرار گرفته بودند، بررسی شد. اطلاعات مربوط به خصوصیات بالینی و هیستوپاتولوژی شامل جنس، سن، نوع تومور، اندازه‌ی تومور، محل تومور، وجود متاستاز لنفاوی، تعداد حاشیه‌های درگیر، درجه‌ی هیستوپاتولوژی تومور، مرحله‌ی‌ بالینی و نتایج برش‌های یخ زده استخراج شد. سپس نتایج با استفاده از آمار توصیفی و آزمون‌های کای-‌دو مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: تعداد 5/ 53 درصد از بیماران، دارای حاشیه‌ی مثبت، 7/ 12 درصد حاشیه‌ی نزدیک و 8/ 0 درصد دارای حاشیه‌ی عاری از تومور بودند. حاشیه‌ی مثبت با اندازه‌ی تومور (01/ 0 = p value) و نیز با محل تومور ارتباط داشت (03/ 0 = p value). ارتباطی بین سن، جنس، نوع تومور، وجود متاستاز لنفاوی، درجه‌ی هیستوپاتولوژی تومور، مرحله‌ی بالینی و انجام برش یخ زده با حاشیه‌ی نهایی مشاهده نگردید (05/ 0 < p value).نتیجه‌گیری: در مطالعه‌ی حاضر، 2/ 66 درصد حاشیه‌های نهایی ضایعات کارسینومای دهان و فک، مثبت یا نزدیک گزارش شد و نتایج حاشیه‌ی نهایی با محل و اندازه‌ی ضایعات ارتباط داشته است.