تبیین مدل تاب‌آوری بر مبنای چشم‌انداز زمان آینده و ذهن‌آگاهی با تاکید بر نقش میانجی انعطاف‌پذیری شناختی در والدین کودکان کم‌توان ذهنی

هدف این پژوهش، تدوین مدل ساختاری تاب‌ آوری بر اساس چشم‌انداز زمان آینده و ذهن‌آگاهی از طریق میانجی‌گری انعطاف‌پذیری شناختی در والدین کودکان کم‌توان ذهنی شهر قم بود. پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه‌ی این پژوهش شامل تمامی والدین کودکان کم‌توان ذهنی شهر قم در سال تحصیلی 1402-1401 بود. حجم نمونه آماری برابر 220 نفر تعیین شد که به روش نمونه‌گیری در دسترس انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامۀ پنج‌وجهی ذهن‌آگاهی (ffmq)، مقیاس انعطاف‌پذیری شناختی (cfi)، مقیاس چشم انداز زمان زیمباردو (ztpi) و مقیاس تاب‌آوری کانر- دیویدسون (cd-risc) بود. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که مدل پژوهش از برازش مطلوب برخوردار است. طبق یافته‌های مدل حال خوشگذران، آینده و انعطاف‌پذیری دارای اثر مثبت و معنی‌داری بر تاب‌آوری بودند؛ همچنین ذهن‌آگاهی و آینده دارای اثر مثبت و حال منفعل دارای اثر منفی بر انعطاف‌پذیری بودند؛ همچنین نقش میانجی انعطاف‌پذیری در رابطه بین ذهن‌آگاهی، آینده و حال منفعل با تاب‌آوری تایید شد؛ براساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که از میان ابعاد چشم انداز زمان دو بعُد آینده و حال منفعل و سازه کلی ذهن آگاهی از طریق اثرگذاری بر انعطاف پذیری شناختی به صورت غیر مستقیم منجر به افزایش تاب آوری والدین کودکان کم توان ذهنی می شوند. 

explaining the model of resilience based on future time perspective and mindfulness, emphasizing the mediating role of cognitive flexibility in parents of intellectual disability children

the aim of this research was to develop a structural model of resilience based on the perspective of future time and mindfulness through the mediation of cognitive flexibility in parents of mentally retarded children in qom city. the present research was a descriptive-correlation type of path analysis. the population of this research included all parents of mentally retarded children in qom city in the academic year of 2022-2023. the size of the statistical sample was determined to be 220 people, which was done by available sampling method. the tools used in this research were the five-faceted mindfulness questionnaire (ffmq), the cognitive flexibility scale (cfi), the zimbardo time perspective scale (ztpi) and the connor-davidson resilience scale (cd-risc). the findings of the present study showed that the research model has a good fit. according to the findings model of the happy present, the future and flexibility had a positive and significant effect on resilience; also, mindfulness and the future had a positive effect and the passive present had a negative effect on flexibility; also the mediating role of flexibility in the relationship between mindfulness, future and passive present with resilience was confirmed;based on these findings, it can be concluded that among the dimensions of time perspective, the two dimensions of the future and the passive present and the general structure of mindfulness indirectly lead to an increase in resilience through influencing cognitive flexibility.