تبیین مولفه‌های طراحی مرکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست در راستای بهبود شرایط تربیتی

پدیده کودکان بی‌پرست، و ناهنجاری‌های وابسته به آن، معضلی است، که جوامع معاصر با آن رو به رو هستند. فضای مناسب اسکان این کودکان با توجه به مقولات تاثیر فضا در روان و رشد کودک، می‌تواند در کاهش و جبران بخشی از معضلات ناشی از بی‌سرپرستی و بدسرپرستی این کودکان موثر باشد. در این پژوهش ضرورت دیده شد، تا مولفه‌های طراحی فضاهای مختص کودکان بی‌سرپرست، در راستای بهبود شرایط تربیتی کودکان مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر داده‌ها، کیفی، و از نظر ماهیت مطالعه، داده بنیاد می‌باشد. گردآوری داده در ابتدا کتابخانه‌ای، و سپس مطالعات میدانی درقالب مصاحبه عمیق با فعالان در حوزه کودکان بی‌سرپرست، همچنین گردآوری و تحلیل نقاشی و انشای کودکان بی‌سرپرست از طریق مشاکت در فضا توسط پژوهشگران انجام گرفته‌است. در این مقاله بر اساس رویکرد پیاژه کودکان بی‌سرپرست در سن بین 7- 11 سال  در دو مرکز نگهداری ‌امید و صبح رویش در شهر ری در سال 1399 به طریق نمونه‌گیری انتخابی در پژوهش‌های کیفی انجام، و نقاشی و انشا با موضوعات ادراک فضای زیست آنها تا زمان اشباع اطلاعات، دریافت شده‌است. اطلاعات به شیوه تحلیل محتوا و نحوه کدگذاری باز بررسی، و پس از تبیین نیاز روانی کودکان، مصاحبه‌ای با صاحبنظران طراحی فضا، جهت ارائه شاخص‌های معماری مراکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست در چهار مقوله کالبد، معنا، تجهیزات و برنامه در فضای نگهداری این رده سنی به عنوان اولویت‌های طراحی معماری تبیین گردیده‌است. نتیجه حاصل نشان می‌دهد که نیاز به اجتماعی شدن کودکان، و شناخت دنیای پیرامونی و طراحی برای آینده می‌تواند از اولویت‌های مورد انتظار فضای مجموعه باشد.

explain the design components of the orphanage in order to improve educational conditions

the phenomenon of orphaned children, and the anomalies associated with it, is a dilemma that contemporary societies face. appropriate living space for these children, according to the categories of the effect of space on the psyche and development of the child, can be effective in reducing and compensating for some of the problems caused by the neglect and abuse of these children. in this study, it was necessary to study the components of designing spaces for orphans in order to improve the educational conditions of children. the present study is applied in terms of purpose, qualitative in terms of data, and foundation data in terms of the nature of the study. data collection was done first in the library, and then field studies in the form of in-depth interviews with activists in the field of orphans, as well as the collection and analysis of drawings and essays of orphans through meeting in space by researchers. in this article, based on piaget’s approach, homeless children between the ages of 7-11 years old in two care centers in omid and sobh roish in rey city in 1399 through selective sampling in qualitative research, and painting and writing with the subjects of their living space perception up to information saturation time is received. information through content analysis and re-coding, and after explaining the psychological needs of children, an interview with space design experts to provide architectural features of orphanages in four categories of body, meaning, equipment and program in the care of this age group to the title of architectural design priorities is explained. the result shows that the need for children to socialize, and to know the world around them and design for the future can be one of the expected priorities of the collection space.