بررسی خودتنظیمی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی: نقش گروه‌های آموزشی و مقاطع تحصیلی

چرخه پژوهش علمی وابسته به مهارت‌های خودتنظیمی است و مشارکت در پژوهش نیازمند برنامه‌ریزی، نظارت و بازاندیشی است. هدف پژوهش حاضر بررسی خودتنظیمی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود، روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد بود که از این تعداد 275 نفر به شیوه نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شدند و به مقیاس محقق ساخته‌ی خودتنظیمی پژوهشی پاسخ دادند. پرسشنامه حاضر بر اساس نظریه خودتنظیمی زیمرمن (2002) تهیه گردید و روایی محتوایی آن از طریق داوری تخصصی شش تن از اساتید روانشناسی و علوم تربیتی تایید شد. تحلیل مولفه‌های اصلی با چرخش واریماکس بیانگر وجود چهار عامل بود که روی‌هم 41.90 درصد از واریانس پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی را تبیین کردند. ضریب آلفای‌کرونباخ برای پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی (0.93) و برای عامل‌های باورهای انگیزشی (0.87)، مدیریت منابع پژوهشی (0.84)، نظارت و بازاندیشی (0.84) و آینده‌نگری (0.83) به دست آمد. نتایج نشان داد که بین مقاطع تحصیلی ازلحاظ خودتنظیمی پژوهشی تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین گروه‌های آموزشی علوم انسانی و غیر علوم انسانی تفاوت معناداری وجود دارد، طوری که میانگین دانشجویان رشته‌های علوم انسانی در عامل‌های باورهای انگیزشی و مدیریت منابع به‌طور معنی‌داری بیشتر از دانشجویان رشته‌های غیر علوم انسانی بود؛ بنابراین، بهبود عملکرد پژوهشی دانشجویان نیازمند توجه و آموزش اساتید، دانشگاه و برنامه‌های درسی به مهارت‌های خودتنظیمی در پژوهش است.

Investigating the role of Educational Groups and Academic Degrees at Research Self-Regulation of postgraduate Students

Cycle of scientific research related to selfregulation skills and participation in research requires planning, monitoring and reflection. The aim of this study was to investigate of research selfregulation of post graduate students. The research method was descriptive. The statistical population included all postgraduate students of Ferdowsi university of Mashhad. 275 students were selected from the mentioned population by quota sampling method and answered the research selfregulated questionnaire. The questionnaire was developed based on Zimmermannchr('39')s selfregulation theory (2002) and its content validity was confirmed by the expert judgment of six psychology and education scholars. Principal component analysis with varimax rotation revealed four factors that explained 41.90% of the variance of the research selfregulation questionnaire. Cronbachchr('39')s alpha coefficients used for research selfregulation questionnaire (0.93) and motivational beliefs (0.87), research resource management (0.84), Monitoring and Selfreflection (0.84), and Forethought (0.83).The results showed that there was no significant difference between the degrees of education in selfregulation, but there was a significant difference between educational groups that the mean of motivational beliefs and resource management factors of the students of the humanities was higher than the nonhuman sciences students. Therefore, according to the findings of this study, improving student performance requires teachers rsquo; attention and training, academic curriculum to research selfregulation.