اختلافات شمس با مولوی در آراء، اندیشه ها و داوری ها

شمس تبریزی با جلال الدین مولوی علیرغم شباهت ها و اشتراکات فکری و عقیدتی مشهور و مورد انتظاری که دارند و علیرغم تاثیر و تاثر فراوان از یکدیگر، در موارد و مباحث متعددی نیز با یکدیگر اختلاف نظر و یا اختلاف عقیده دارند که گاه آشکار و گاه کمی پوشیده اما قابل کشف و استنباط و بیان است.در مقاله حاضر کوشش شده تا با روش مقایسه ای، برخی از این نوع اختلاف نظرها از آثار و اقوالشان استخراج و معرفی گردد و موارد لازم آن، جهت شناخت بیشتر از این دو شخصیت بزرگ عرفان عاشقانه، مورد بحث و تحلیل قرار گیرد. برای روشمندی بیشتر، مباحث تحت سه عنوان دسته بندی شده تا تفاوت یا اختلاف فکری آن دو، در جنبه های مختلف آرا و اندیشه ها و تاویلات و داوری ها تشریح یا تبیین شود.دستاورد مشخص مقاله آن است که شمس با مولوی، دستِ کم از حیث اندیشه ها(در سه موضوع)، تاویل و تفسیر آیات و روایات(در پنج مورد)، و نیز داوری هایشان درباره پیامبران و عارفان(درباره سه پیامبر و هفت عارف) اختلاف و یا تفاوت نظر دارند که این موارد و موارد مشابه، همواره باید در مطالعات تطبیقی در دو حوزه مولوی پژوهی و شمس پژوهی، مورد توجه و بررسی محققان قرار گیرد.

Disagreement between Shams & Rūmi in Opinions, Ideas and Judgments

In spite of their eminent and expected conformity in attitudes and theirobvious influence on each other, Shams Tabrizi and Jalal alDin Rūmiare found to have some differences of opinions on several issues. Thesedisagreements appear to be either overt or covert. Yet, the covertdisagreements are assumed to be discoverable.Employing comparative method, the current study sought to extractsome of the aforementioned disagreements from the authorsamp;rsquo; works andwords. Then, the main instances are examined to get more recognitionof these outstanding characters of mystical romance area. In an attemptto be more systematic, the article presents three classifications whichcooperates the reader to get more knowledge on poetsamp;rsquo; disagreementson various aspects.The obtained results indicate that Shams and Rūmi are somehowdifferent when considering their (1) thoughts (three cases), (2) exegesesof verses of Quran and narratives (five cases), and (3) judgements aboutprophets and mystics (three prophets and seven mystics). Hence, thescholars of this field are proposed to consider these instances and othersimilar examples when investigating Shams andRūmiamp;rsquo;s lives andthoughts.