آفات نفس از دیدگاه آبای صحرا و عرفای مسلمان(با تکیه بر آرای غزالی)

تربیت و تزکیه نفس، مقدمه تعالی روح و نجات انسان و از مهم ترین موانع سیر و سلوک محسوب می شود. پدران صحرا مبارزه با آفات نفس را مقدمه ضروری برای شروع سیر معنوی و طی مقامات طریقت می دانند. عارفان مسلمان نیز بر تطهیر نفس و دوری از رذایل اخلاقی بسیار تاکید می کنند. این مقاله با روش پژوهش توصیفی تحلیلی و با رویکرد مقایسه ای درصدد آن است تا آفات نفس را از دیدگاه پدران صحرا و عرفای مسلمان در قرون اولیه شکل گیری تعالیم آنان بررسی کند. هم آبای صحرا و هم عرفای مسلمان با شناخت نفس طبیبانه و روانکاوانه، آفاتی را تشخیص داده و برشمرده اند که تا حدودی زیادی عناوین این آفات و رذایل و راه های مقابله با آنها به هم شباهت دارد. هر دو مکتب برای کنترل پرخوری و شکم بارگی، جوع و گرسنگی؛ برای ترک شهوت پرستی، پاکدامنی؛ برای ترک دنیادوستی، زهد و ریاضت؛ برای ترک پرحرفی و شره سخن؛ سکوت و خاموشی و برای کنترل خشم و حسد و جاه طلبی، تواضع و فروتنی را سفارش کرده اند.

Self Scourges from the Viewpoint of “The Desert Fathers” and Muslim Mystics (with emphasis on Ghazzāli’s Thoughts)

Selftraining and purification is a preliminary step for the exaltation ofthe soul and human salvation. Self scourges and moral knaveries areconsidered as the most important obstacles to mystical paths. The DesertFathers consider fighting against the self scourges as a necessary preludeto the beginning of spiritual transition and covering mystical stages.Muslim mystics too, highly emphasize the purification of self andavoiding moral knaveries.This article is to study the scourges of self from the viewpoint of theDesert fathers and Muslim mystics in the early centuries of theirteaching formation. The procedure of the study is comparative anddescriptive -analytic. Identifying the self medically andpsychoanalytically, the Desert fathers and Muslim mystics haverecognized and enumerated scourges whose methods of confrontationare, to a large extent, similar. Both schools have advised controllinggluttony and gormandism, starvation and hunger, avoidingvoluptuousness and worldliness, chastity, piety and asceticism, avoidinggarrulity and voracity, silence, controlling wrath, jealousy andambitiousness, humility and reverence.