عشق و رابطه آن با زیبایی، نور و حیرت از منظر ابن الخطیب

لسان الدین بن الخطیب مورخ، ادیب، شاعر و متصوف، شخصیتی جامع در تمدن اسلامی در اندلس است. کتاب روضه التعریف بالحب الشریف او در مورد محبت و عشق الهی است. این اثر به شکل کنایی درخت عشق الهی را به تصویر می‌کشد که در خاک نفس انسانی ریشه دوانیده است. تنة اصلی درخت را تامل‌ها و معرفت‌ها تشکیل می‌دهد، شاخه‌های آن عاشقان و معشوقان هستند و گلهای آن ارواح پاک انسانی است که سر انجام به میوة فنای فی الله منجر می‌شود. این نوشتار بر آن است که ضمن بیان هستی شناسی عشق از منظر ابن الخطیب، نظریات او را در مورد زیبایی، نور و حیرت مورد بررسی قرار داده، به این سوال ها پاسخ دهد که ابن الخطیب در کتاب «روضه التعریف بالحب الشریف چه تصویری از عشق ارائه داده است؟ و از نظر او این عشق با نور، زیبایی و حیرت چه رابطه ای دارد؟ نتیجه حاصل از این جستارحاکی از آن است که حیرت از منظر او ناشی از عشقی است که از معرفت حاصل می‌شود. این عشق زاییده زیبایی است و با اشراق نور نورالانوار در جهان هستی پدید می‌آید.