تحلیل و سنجش زیرساخت قرآنی تذکره الاولیای عطار در رویکرد تعلیمی- تربیتی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حسنوند صحبت‌الله ,اژه‌ای تقی
|
|
منبع
|
مطالعات عرفاني - 1398 - شماره : 29 - صفحه:5 -30
|
|
چکیده
|
به‌یقین، فریدالدین عطار نیشابوری (م 618ق) هم میراث‌دار و هم راوی روح عرفان عاشقانه در زبان فارسی است که کوشش می‌کند با رویکرد تعلیمی رخداد عشق را یا برحسب تجربۀ خویش در آثاری چون منطق الطیر و یا با روایت از تجربۀ دیگران در تذکره الاولیا گزارش کند. تذکره الاولیا فقط نقل قصص و اقوال 96 تن از مشایخ طریقت بر مبنای وقایع‌نگاری از زندگی آن‌ها نیست تا برحسب قواعد تاریخی تحلیل شود، بلکه عطار کوشش کرده است تا به‌طور غیرمستقیم اصول و مبانی تعلیمی- تربیتی مطرح در آیات قرآن کریم را در بطن اقوال و احوال آنان برای تعلیم مخاطبان جاری سازد؛ نکته‌ای که در این مقاله با تحلیل اسنادی و توصیف آماری تحلیل شده است. عناوین اصول تعلیمی و تربیتی مستخرج از تذکره الاولیا، در این تحقیق عبارت است از: «جذبۀ حُسن و احسان»، «تطوّر وسع»، «کرامت»، «آشنایی و بیگانگی با خداوند»، «ضعف» و «دلبستگی». بر اساس تحلیل آماری، اصول تربیتی که در کتاب تذکره الاولیا به کار گرفته شده‌اند، دارای بسامدهای متفاوتی هستند. از این میان بهره‌گیری از« آشنایی و بیگانگی با خداوند» بیشترین بسامد و بیان «ضعف» کمترین بسامد را در میان این اصول داشته است.
|
|
کلیدواژه
|
عطار نیشابوری، تذکره الاولیاء، مشایخ طریقت، جذبه حسن و احسان، بیگانگی با خداوند، اصول تربیتی تذکره الاولیاء
|
|
آدرس
|
دانشگاه اصفهان, گروه معارف قرآن و اهل البیت(ع), ایران, دانشگاه اصفهان, گروه ادبیات فارسی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
t.ejieh@ltr.ui.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|