اقتصاد سیاسی تغییرات لایحۀ بودجه (اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای) در مجلس شورای اسلامی

هدف از انجام این مطالعه، شناخت الگو و تحلیل تغییرات کمی لوایح بودجه اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر «نظریۀ بشکه گوشت خوک» است. در این مطالعه، تغییرات ارقام جداول بودجه در سطوح کلان و ردیف‌های بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در دورۀ‌های (1400- 1376) و (1400-1388) احصا و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در طول دورۀ بررسی اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، 4261 ردیف بودجه پایدار و متفرقه در مجلس تغییر کرده است. شاخص‌های احصا شده، نشان می‌دهد که مجلس در تغییرات بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، جایگاه قابل توجهی دارد و به طور متوسط، حداقل یک- سوم اعتبارات تملک در لایحه را تغییر می‌دهد. حدود 88 درصد تغییرات مجلس در ردیف‌های بودجه‌ای تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، در جهت افزایش اعتبار ردیف‌های پایدار موجود و ایجاد ردیف‌های جدید عمرانی بوده است. موضوع راه‌ها و جاده‌ها، و تامین و توزیع آب، اصلی‌ترین محورهای اولویت‌دار نمایندگان برای فشار و درخواست به تغییر و افزایش اعتبارات تملک دارایی در مجلس بوده است. همچنین به طور متوسط، هر ساله، حدود 47 ردیف جدید اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در مجلس ایجاد شده است. تحلیل استنباطی و آزمون فرضیه‌های پژوهش، نشان می‌دهد که رویکرد بشکه گوشت خوک در تغییرات اعتبارات لایحۀ بودجه در مجلس در دورۀ مورد بررسی تایید می‌شود. نتایج، نشان می‌دهد که بالاترین حجم تغییرات اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در قانون، نسبت به لایحۀ بودجه در سال های تغییر سیاسی دولت و مجلس، مصادف با اولین سال آغاز مجلس‌ها که آخرین سال دولت‌ها نیز می باشد، اتفاق می افتد. از سوی دیگر، اندازه تغییرات رشد مصارف بودجه تملک دارایی در مجلس، از همسویی سیاسی بین مجلس و دولت نیز تبعیت نمی‌کند. 

the political economy of changes in the budget bill (capital budget) in the islamic parliament of iran

aim and introductionwhat is the status of the parliament’s changes in public spending? in what fields is it? or even when it takes place?the answers to these questions are analyzed in the context of the political economy of the budget in the parliament. the political economy of the budget observes the function of goals different from efficiency and effectiveness in the budgeting process, which imposes itself on the goals of budgeting. when the budget bill is sent to the parliament by the government, it is exposed to the demands of the representatives of different geographical areas.in the analysis of the public sector, there has been a literature called “pork barrel”, which has observed the role of political and legislative institutions in changing the public budget in line with regional and party political goals. pork barrel was originally meant to store meat.methodologythis study tries to use the theoretical approach of pork barrel and field studies to investigate and analyze the process of changes in the structure of public credits of government investments, which is known as the capital assets acquisition budget of the government bill in the parliament in iran. this study requires knowing the status of budget changes in the parliament. on the other hand, the evaluation of the considerations of the pork barrel literature regarding the budget of public credits, the acquisition of capital assets, also takes into account the changes in the budget presented to the parliament compared to the budget approved by the parliament.the present study is an applied research in terms of type and a descriptive one in terms of method. in this study, the qualitative changes of the parliament in the rulings of the single article and the budget notes have not been addressed, and only the quantitative (rials) changes in the appropriations tables for the acquisition of capital assets in the budget have been considered. the data of this study have been calculated and extracted for the first time.the review period of macro and total budget figures covers a 25-year period from 1997-2022, and micro-indexes and budget lines include a 13-year period from 2009-2022.results and discussionthe findings of this study show that the share of the parliament in the change in credits for the acquisition of capital assets was 36% during the review period. the calculated index shows that the parliament in iran significantly changes the budget bill and about one third of the budget changes are made by the parliament. the issue of how much the parliament is allowed to change in the bill presented by the government is one of the most challenging issues in the political system in iran.the parliament’s approach to changes in appropriations for the acquisition of capital assets in the budget bill has often been to increase appropriations. about 88% of the parliament’s changes in the budget lines of capital asset acquisition have been in order to increase the validity of the existing stable lines and create new construction lines. the issue of roads, water supply and distribution has been the main priority axes of the representatives to press and request to change and increase property acquisition credits in the parliament.