بررسی تاثیر شاخص‌های توسعه انسانی، سیاسی و آزادی‌های مدنی بر کیفیت محیط‌زیست

در چند دهه اخیر، محیط‌زیست به لحاظ اهمیتی که برای بشر دارد، به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های جوامع و حکومت‌ها تبدیل‌شده و بنابراین، بررسی همه‌جانبه و تعیین عوامل موثر و مخرب بر آن، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد؛ تا جایی که دولت‌ها را وادار به اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت برای حفاظت از محیط‌زیست نموده است. در این پژوهش، تاثیر شاخص‌های توسعه انسانی، سیاسی و آزادی‌های مدنی بر کیفیت محیط‌زیست (رد پای اکولوژیکی) در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافتۀ منتخب طی دوره زمانی 2017-2000 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین ادبیات اقتصادی موجود در مورد فرضیه کوزنتس زیست‌محیطی، نشان می‌دهد که در یک سطح آستانه از درآمد سرانه، کشورها به سطحی از توسعه می‌رسند که پیشرفت‌های زیست‌محیطی حاصل می‌گردد؛ ولی شاخص درآمد سرانه فقط دربرگیرنده بعد اقتصادی توسعه است و لذا در این پژوهش، از شاخص توسعه انسانی که بعد اقتصادی و اجتماعی توسعه را در برمی‌گیرد، به بررسی فرضیه کوزنتس زیست‌محیطی پرداخته ‌شده است. یافته‌های پژوهش، حاکی از آن است که شاخص‌های توسعه انسانی، سیاسی و آزادی‌های مدنی در هر دو گروه کشور مورد مطالعه، تاثیر منفی و معناداری بر ردپای اکولوژیکی دارد. همچنین بر اساس نتایج فرضیه کوزنتس، در کشورهای مورد مطالعه، رابطه میان شاخص توسعه انسانی و ردپای اکولوژیکی تاییدکننده فرضیه کوزنتس و u معکوس هستند؛ بنابراین به سیاست‌گذاران توصیه می‌شود که از طریق فراهم کردن سیستم آموزشی و مراقبت‌های بهداشتی بهتر برای همه افراد جامعه و افزایش دموکراسی و فعالیت‌های مدنی، به بهبود محیط‌زیست کمک کنند.

investigating the effect of human development, political development and civil liberties indicators on environmental quality

aim and introductionin recent decades, the environment has become one of the most important concerns of societies and governments. achieving economic growth and development is costly and leads to an increase in the consumption of ecological capital. the efforts of countries to increase per capita income and prosperity, if not accompanied by environmental considerations, will bring irreversible losses, including rapid climate change and environmental destruction. thus, comprehensive investigation and determination of economic and non-economic effective factors on the environment is of particular importance, to the extent that it has forced governments to adopt short- and long-term policies and programs to protect the environment.the existing economic literature on the environmental kuznets curve (ekc) hypothesis indicates that at a threshold level of per capita income, countries reach a level of development where environmental improvements are achieved, but these studies have a serious flaw. because they only focus on gdp per capita as a key variable to achieve environmental improvements and ignore the social dimension which is considered the pillar of sustainable development. since the human development index includes the simultaneous description of social development and economic development, therefore, in this research, the human development index is used instead of gdp per capita to investigate the environmental kuznets curve (ekc) hypothesis and the relationship between hdi and the quality of the environment. furthermore, political institutions can have a long-term direct impact on the environment and its sustainability. therefore, investigating whether the indicators of human development, political and civil liberties can affect the quality of the environment, can be important.methodin the present study, the effects of human development, political and civil liberties indicators on the environmental performance index (ecological footprint) in developing countries and developed countries are investigated using the system generalized method of moments method (gmm-sys). then the environmental kuznets curve hypothesis is investigated in selected countries. likely, a country that has benefited from more ecological capital for its needs in the past will be more prone to environmental destruction and use of ecological resources in the future. therefore, it is necessary to investigate the impact of the variable interruption of the ecological footprint on its value in the current year. accordingly, in this research, the method of the system generalized moments is used, which helps to solve the possible problems of endogeneity caused by the existence of an interval of the ecological footprint variable as an independent variable by using instrumental variables.the generalized moments' estimator is used in cases where the independent variables of the model are not completely exogenous. this estimator controls for the endogeneity problem by using instruments from the intercept of the dependent variable or the intercept of any other endogenous variable that is assumed to be uncorrelated with the fixed effects. the validity of the tools used in the model can be measured using the j-hansen (1982) and arellano and bond ar (2) tests.