تحلیل نقش بی ثباتی اقتصاد کلان بر نابرابری درآمد در ایران

از آنجایی که نابرابری درآمد، بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی زندگی افراد جامعه اثر می گذارد، بررسی متغیرهای تاثیرگذار بر نابرابری درآمد، دارای اهمیت می باشد. با توجه به آنکه در میان متغیر های اثرگذار بر نابرابری درآمد در مطالعات داخلی، به نقش بی ثباتی اقتصاد کلان بویژه در قالب نامتقارنِ آن توجه چندانی نشده است، در این پژوهش، سعی شد تا اثر نامتقارن بی ثباتی اقتصاد کلان بر نابرابری درآمد در ایران بررسی شود. برای این منظور، از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌ های توزیعی غیرخطی (نامتقارن) در دوره 1350 تا 1397 استفاده شده، و نتایج حاکی از آن است که در هر دو قالب متقارن و نامتقارن، بی ثباتی اقتصاد کلان، اثری مستقیم بر توزیع درآمد دارد؛ به‌ نحوی‌که بر مبنای الگوی نامتقارن، افزایش ها در بی ثباتی اقتصاد کلان، نابرابری درآمد را افزایش (اثر نامطلوب)، و کاهش ها در آن، نابرابری را کاهش (اثر مطلوب) می دهد. از حیث اندازه اثر، کاهش ها در بی ثباتی اقتصاد کلان، بیش از افزایش ها در بی ثباتی بر نابرابری درآمد اثرگذار است. علاوه بر این، در هر دو قالب متقارن و نامتقارن، افزایش در مالیات مستقیم و قیمت انرژی، نابرابری درآمد را کاهش و افزایش در مالیات غیرمستقیم، نابرابری درآمد را افزایش می دهد. همچنین در این پژوهش، فرضیه کوزنتس رد نمی شود.

Analyzing the Role of Macroeconomic Instability on Income Inequality in Iran

Since income inequality can affect individuals rsquo; lives economically, socially, and environmentally, analyzing variables influencing income inequality is of great importance. Considering the fact that studies in Iran underestimate the role of the asymmetric macroeconomic instability on income inequality, this study attempts to analyze the asymmetric effect of macroeconomic instability on income inequality in Iran. To this aim, a nonlinear autoregressive distributed lags model has been used over the period 19712018. The results indicate that in both symmetric and asymmetric models, macroeconomic instability has a direct effect on income distribution. It means that based on the asymmetric model, increases in macroeconomic instability raise the income inequality (unfavorable effect), and decreases in it reduce the income inequality (favorable effect). In terms of effect size, decreases in macroeconomic instability affect income inequality more than increases in it. In addition, in both asymmetric and symmetric models, an increase in direct tax or energy price reduces the income inequality, while an increase in indirect tax raises income inequality. Furthermore, the Kuznets hypothesis is not rejected in this study.