عوامل موثر بر جانشینی پول در ایران؛ با تاکید بر نااطمینانی تورمی

نرخ های تورم بالا و غیرقابل پیش بینی، تقاضا برای پول داخلی را کاهش و تقاضا برای دارایی های جایگزین مانند پول خارجی را افزایش می دهد. جانشینی پول، وضعیتی است که در آن پول خارجی، جایگزین پول داخلی در انجام وظایف پول می شود. هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی عوامل موثر بر جانشینی پول در ایران، با تاکید بر نااطمینانی تورم می‌باشد. بدین منظور، بر اساس داده های سال های 13981357، درجه جانشینی پول با استفاده از روش کمین اریکسون (2003) به دست آمده و از مدلegarch برای محاسبه نااطمینانی تورم استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تخمین مدل با رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی، نشان می دهد که در کوتاه مدت و بلند مدت، افزایش تورم، به افزایش جانشینی پول منجر می شود. نااطمینانی تورمی در کوتاه مدت بعد از سه دوره، تاثیر خود را نشان داده و جانشینی پول را افزایش می دهد. در بلندمدت نیز، نااطمینانی تورمی، رابطه مستقیم و رشد اقتصادی، رابطه عکس معنی داری با جانشینی پول دارد. با توجه به وجود رابطه تاثیرگذار تورم و نااطمینانی آن بر جانشینی پول، سیاست های کنترلی تورم توسط سیاستگذاران، باید مورد توجه قرار گیرد.

Factors Affecting Currency Substitution in Iran: With Emphasis on Inflation Uncertainty

High and unpredictable inflation rates reduce the demand for domestic money and increase the demand for alternative assets such as foreign currency. Currency substitution is a situation in which foreign currency is replaced for domestic money in doing monetary functions. The purpose of this article is to investigate the factors affecting currency substitution in Iran, with emphasis on inflation uncertainty. For this purpose, based on the data of 19782018, the degree of currency substitution is obtained using the KaminEricsson (2003) method and the EGARCH model is used to calculate inflation uncertainty. The estimation of an autoregressive distributed lag model show that in the short and longrun, rising inflation leads to increased currency substitution. Inflation uncertainty in the short run increases currency substitution after three lags. In the long run, inflation uncertainty has a positive relationship and economic growth has a significant inverse relationship with currency substitution. Given the impact of inflation and its uncertainty on currency substitution, inflation control policies should be considered by policymakers.