توسعه آموزش عالی و شکاف جنسیتی تحصیل در ایران

تاکید بر فراگیر شدن آموزش در برنامه های توسعه کشور و افزایش تقاضا برای آموزش عالی در دهه 1380، نیاز کشور به توسعه مراکز آموزش عالی را ضروری می ساخت. توسعه بی سابقه مراکز آموزش عالی در نیمه دهه 1380 به گونه ای بود که در سال 1387، تمام شهرستان های کشور حداقل یک مرکز آموزش عالی داشتند. در واقع، در کوچک ترین شهرستان های ایران نیز مراکز آموزش عالی تاسیس شد تا مشکل رفت و آمد برای ساکنان شهر های کوچک را حل کرده و از سوی دیگر نیز با گسترش و تاسیس مراکز آموزش عالی در شهر های بزرگ تر، میزان پذیرش در دانشگاه و دسترسی افراد به مراکز آموزش عالی را افزایش دهد. در کنار این اقدامات، دسترسی کمتر به مراکز آموزش عالی در نزدیکی محل سکونت، عموماً زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می دهد. در این پژوهش، اثر افزایش مراکز آموزش عالی روی سال های تحصیل و احتمال دانشگاه رفتن مردان و زنان بررسی می‌شود. با ترکیب داده‌های موسسات آموزش عالی طی بازه 1378 تا 1395، با پیامدهای تحصیلی افراد 18 تا 35 ساله در داده‌های سرشماری نفوس و مسکن 1395، رگرسیون با اثرات ثابت شهرستان و سن، تخمین زده می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که سال‌های تحصیل برای افرادی که دسترسی بهتری در این دوره به مراکز آموزش عالی پیدا کرده‌اند، به طور معنی‌داری تغییر نکرده است؛ امّا زنان نسبت به مردان از افزایش مراکز آموزش عالی، بیشتر منتفع شده‌اند.

The Expansion of Higher Education and Educational Gender Gap in Iran

Universal access to higher education and radical increase in demand for higher education in 2000s necessitated the expansion of higher education institutions. The rise in the number of such institutions was unprecedented. In fact, all districts of Iran had a higher education institution by 2008. Even very small districts received a private or public higher education institution to reduce transportation costs and expand access to higher education. This enhanced access has a more disproportionate effect on women compared to men. In this paper we combine data on higher education institutions between 1999 and 2016 with educational outcomes of individuals aged between 18 to 35 years old in the population census 2016 to estimate the impact of access to higher education on educational attainment and educational gender gap. Using district and age fixed effects, we do not find a significant effect on overall education of individuals. However, women received a significantly larger benefit from the expansion of higher education institutions.