بررسی نقش شاخص تجارت درون صنعتی در تعامل نرخ ارز و تراز تجاری با استفاده از مدل رگرسیون گذار ملایم

همواره بحث ارتباط میان تغییرات نرخ ارز و تراز تجاری، یکی از موضوعات پرمجادله در ادبیات نظری و محافل سیاستگذاری بوده است. رویکرد جدید در ادبیات نظری و کارهای تجربی، نشان از آن دارد که تعامل این دو متغیر، به مسائل متعددی، ازجمله نحوه تعامل بازارهای صادراتی و وارداتی هر کشور و یا میزان وابستگی تولید کالای صادراتی به واردات بستگی دارد. بدین منظور در این مقاله، رابطه میان نرخ ارز و تراز تجاری در اقتصاد ایران، با در نظر گرفتن نقش شاخص تجارت درون صنعتی که مشخص کننده ساختار تعامل صنعت و تجارت است، در قالب مدل رگرسیون گذار ملایم برای دوره زمانی 1380:4 تا 1397:4 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مدل، نشان داد که ضریب اثرگذاری نرخ ارز بر تراز تجاری در هر مقطع زمانی تحت تاثیر میزان شاخص درون صنعتی قرار دارد؛ به نحوی که هر چه این شاخص کمتر باشد، اثر افزایش نرخ ارز بر تراز تجاری، کمتر است و هر چه این شاخص بهبود یابد، میزان این اثرگذاری، بیشتر است. این امر، بدان معنا است که زمانی می‌توان از نتایج مثبت تضعیف ارزش پولی بر تراز تجاری بهره مند شد که قدرت رقابت تولیدات داخلی با کالاهای مشابه خارجی در هر بخش، افزایش یابد.

Investigating the Role of Intra–Industry Trade Index in the Interaction between Exchange Rate and Trade Balance in Iran Using the Smooth Transition Regression Model

The relationship between exchange rate changes and trade balance has always been one of the major issues in theoretical literature and policy circles. A new approach to theoretical literature and empirical work suggest that the interaction of these two variables depends on a number of issues, including how each country #39;s export and import markets interact, and the degree to which exports of goods are dependent on imports. For this purpose, in the paper, the relationship between exchange rate and trade balance in the Iranian economy is examined by considering the crucial role of Intra -industry trade in the form of smooth transition regression model for the period 2001: 4 to 2018: 4. The results showed that the coefficient of effect of the exchange rate on the trade balance in each period is affected by the intraindustry index, so that the lower the index, the less the effect of the exchange rate increase on the trade balance, and as this index improves, the impact is greater. This means that the positive effects of money devaluation on the trade balance can be benefited when the competitiveness of domestic products with similar foreign goods in each sector increases.