عوامل موثر بر نابرابری توزیع درآمد استانی در ایران: رهیافت پانل پروبیت کسری

اهمیت توزیع منابع و امکانات در اقتصاد منطقه ای، عدالت اجتماعی، کاهش فقر و رشد و توسعه اقتصادی موجب شده است که توزیع مناسب درآمد، یکی از مهمترین دغدغه های سیاستگذاران و پژوهشگران اقتصادی باشد و عوامل موثر بر آن، همواره در مطالعات تجربی مورد بررسی قرار بگیرد. اما با توجه به اینکه شاخص توزیع درآمد (ضریب جینی) در بازه بین صفر و یک محدود شده است، امکان دارد، استفاده از مدل های خطی استاندارد، تصویری دقیق از اثر سایر متغیرها بر آن را ارائه ندهند. از این رو در این مطالعه، سعی شده است متغیرهای اثرگذار بر توزیع درآمد در استان‌های ایران در بازه زمانی 13941384 و با استفاده از روش پانل پروبیت کسری شناسایی شود. این رهیافت، امکان تخمین متوسط اثرات جزئی برای متغیرهای وابسته با داده های کسری بازه صفر و یک را فراهم می کند. نتایج مطالعه نشان داد که رابطه بین رشد اقتصادی و توزیع درآمد، فرضیه کوزنتس را تایید نمی‌کند همچنین متغیرهای مخارج دولتی سرانه، توسعه مالی و تورم، اثر منفی و معنی‌دار بر متغیر ضریب جینی داشتند. براساس نتایج به دست آمده، پیشنهاد می‌شود که دولت‌ به اجرای سیاست‌هایی در راستای توسعه مالی و افزایش کارآیی ابزارهای مالی، اقدام نماید و همچنین سرمایه‌گذاری مخارج دولتی برای امور آموزشی، بهداشتی را به منظور بهره‌مندی همه اقشار جامعه، در دستور کار خود قرار دهد.

Factors Affecting Provincial Income Distribution Inequality in Iran: Using a Fractional Panel Probit Model

The distribution of resources and potentials is of crucial importance in the regional economy, social justice, poverty reduction and economic growth and development. Thus, fair distribution of income is one of the most important concerns of policymakers and economic researchers. However, since the income distribution index (Gini coefficient) is limited to range between zero and one, the use of standard linear models may not measure accurately the effect of other variables on it. Therefore, this study attempts to identify the variables affecting income distribution in the provinces of Iran over the period 20052016 using a Fractional Panel Probit Model. This approach is able to estimate the average partial effects of dependent variables with fractional data ranging from zero to one. The results show that the relationship between economic growth and income distribution does not support the Kuznets rsquo;s hypothesis. Among the control variables, per capita government expenditure, financial development and inflation have negative and significant effects on the Gini coefficient. According to the findings, it is suggested that the government should implement policies to promote financial development and to increase the efficiency of financial instruments, as well as to invest on education and health in order to benefit all strata of society.