مقایسه ساختار اقتصاد ملی و استانی ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

یکی از کارکردهای اساسی تحلیل های دادهستانده، شناسایی ساختار اقتصادی کشورها و مناطق است. این پژوهش، در پی شناسایی بخش‌های کلیدی استان‌های کشور و مقایسه آنها با بخش‌های کلیدی ملی می باشد. اطلاعات مورد نیاز از جدول دادهستانده سال 1390 و حساب های منطقه ای مرکز آمار ایران در این سال تهیه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، بر اساس معیار پیوند پسین و پیشین ناخالص کل با و بدون در نظر گرفتن میزان پراکندگی پیوندها، در سطح ملی، به ترتیب، 17 و 20 بخش کلیدی وجود دارد. این ارقام در سطح استان ها، به ترتیب، بیش از 1 و 2 بخش کلیدی می باشند؛ با این حال، بعضی از بخش های کلیدی استان ها به دلیل کلیدی نبودن در سطح ملی، در برنامه ریزی متمرکز مورد توجه قرار نمی گیرند. در مقابل، بعضی از بخش های کلیدی کشور هم در فهرست بخش های کلیدی هیچیک از استان ها قرار ندارند. از نتایج دیگر این تحقیق، همسویی بین درآمد سرانه داخلی استان ها، با تعداد بخش های کلیدی مشترک آنها با اقتصاد ملی است که در اثر بهره مندی بیشتر آنها از سرمایه گذاری در بخش های کلیدی ملی حاصل می شود. به این ترتیب، به نظر می رسد، به دلیل ناهمخوانی ساختار اقتصادی بعضی از استان های کشور با ساختار اقتصاد ملی، توجه به بخش های کلیدی استا ن ها در برنا مه ریزی های اقتصادی، موجب توجه بیشتر به قابلیت های استان ها، افزایش سطح برخورداری آنها و کاهش نابرابری بین منطقه ای در راستای استفاده بهینه از منابع ملی می گردد.

Comparison of Iran National and Provincial Economic Structure Using the Input-Output Approach

One of the basic functions of inputoutput analysis is to identify the economic structure of regions and countries. This research seeks to identify the key sectors of Iranchr('39')s provinces and to compare them with national key sectors. The data is extracted from the national inputoutput table and regional accounts of the Statistical Center of Iran in 2011. The results show that based on the total gross backward and forward linkages criterion, there are 17 and 20 key sectors, respectively, with and without considering the dispersion of the linkages , at national level. With same criterion, every province has at least one and two key sectors, respectively. However, some key sectors of provinces are not listed as national key sectors, and are not included in the central planning. On the contrary, a number of national key sectors are not categorized as key sectors in the provincial level. In addition, due to the larger usage of national resources in key sectors, the provinces with more common key sectors with national economy have higher GDP per capita. Thus, it seems due to inconsistency between some regional economic structure with national one, considering the provincial key sectors in national economic planning leads to optimal use of national resources through increasing the GDP per capita and decreasing the interregional disparities.