بررسی اثرناهمگن نرخ ارز بر قیمت‌ها با بکارگیری داده‌‌های خرد شرکت‌های ایرانی

به واسطه گسترش روزافزون تجارت بین کشورها، تغییرات نرخ ارز، اثر قابل توجهی بر بخش حقیقی اقتصاد کشورها دارد و کانال اصلی این اثرگذاری، از طریق قیمت‌های داخلی است. بر اساس نتایج مطالعات، تاثیرپذیری قیمت‌ محصولات مختلف از نرخ ارز، یکسان نیست و با توجه به شرایط و ماهیت شرکت و محصول، تغییر می‌کند. این مقاله، به بررسی عوامل در سطح شرکت می‌پردازد که گذر نرخ ارز را متاثر می‌کنند و باعث می‌شوند، نرخ ارز، اثر متفاوتی بر قیمت‌های مختلف داشته باشد. از این رو، از داده‌های قیمتی 2369 محصول از 355 شرکت بورسی و فرابورسی در بازه زمانی فصل چهارم 1384 تا فصل چهارم 1397 استفاده شده است. بر اساس نتایج برآوردهای صورت‌گرفته، اثر همزمان و باوقفه نرخ ارز بر قیمت‌ها، مثبت و معنی‌دار بوده و اثر باوقفه، شدیدتر از اثر همزمان است. همچنین درجه واردات محوری و سهم بازاری، دو متغیر اصلی هستند که بالا بودن آنها در سطح شرکت‌ها، گذر نرخ ارز آن شرکت‌ها را افزایش می‌دهد. به علاوه، رشد قیمت ناشی از رشد نرخ ارز در شرکت‌های با درجه صادرات محوری بالا و محدودیت مالی شدید، بیشتر است؛ اما داشتن سهامدار دولتی، تنها در شرکت‌هایی گذر نرخ ارز را کاهش می‌دهد که درجه واردات محوری و قدرت بازاری بالایی دارند.

Analyzing Heterogeneous Effects of Exchange Rate on Products’ Prices using Microdata of Iranian firms

The growing trend of international trade reinforces the interdependence of countries, and consequently amplifies the effects of exchange rates movements on the countries rsquo; real sectors. The main channel for this effect is domestic prices. According to the empirical evidences, effects of exchange rate growth on prices, i.e., Exchange Rate PassThrough (ERPT), vary across the products and firms. This paper explores factors explaining the difference in ERPT among the products and firms. To do so, price data of 2369 products from 355 Iranian firms listed in the Tehran Stock Exchange is used during 2006: Q1 to 2019: Q1. The panel estimation results show that current and lagged effects of the exchange rate on the prices are positive and significant, on average, and the lagged effect is larger than the current one. Moreover, the findings indicate an increase in import intensity and the market share of the firms lead to increase in the firm rsquo;s ERPT. Also, an increase in price led by exchange rate shock is larger in the firms with a higher degree of export orientation and strict financial constraint. However, state shareholding in firms induces decrease in ERPT only in firms with high import intensity and market share.