تحلیل تفاوت اثرپذیری تورم از پول درونزا و پول برونزا: رهیافت تحلیل طیفی

یکی از مهمترین مباحث اقتصاد ایران در طی دهه‌های اخیر، پدیده تورم بوده و صرف نظر از اثرات و پیامدهای آن بر اقتصاد، بحث عوامل ایجادکننده آن، همواره چالش برانگیز بوده است. از این رو پژوهش حاضر، به‌منظور مقایسه نظریه پول درونزا با نظریه مقداری پول، رابطه بین تورم و عوامل تشکیل دهنده آن را تحلیل کرده است. بدین منظور، از رویکرد تحلیل طیفی در فرکانس های بالا و پایین طی دوره 1370 (فصل اول) تا 1397 (فصل اول) و نتایج آزمون علّیت طیفی استفاده ‌شده است. نتایج پژوهش، حاکی از وجود رابطه علّی از رشد نقدینگی به تورم و همچنین از تورم به نقدینگی، در کوتاه مدت و بلندمدت است. طبق نتایج آزمون رابطه علّی، از رشد پایه پولی به تورم در بلندمدت برقرار بوده، درحالی که در کوتاه مدت، این رابطه علّی از تورم بود و همچنین، رابطه علّی از طرف رشد ضریب فزاینده بر تورم در بلندمدت برقرار بوده، درحالی که رابطه علّی، از تورم به ضریب فزاینده، هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت، برقرار بوده است. بنابراین مطابق با نتایج این مطالعه، علت تورم در کوتاه مدت و بلندمدت، متفاوت بوده است.

Analyzing the Different Effects of Endogenous and Exogenous Money Supply on Inflation: A Spectral Analysis Approach

In recent decades, the inflation phenomenon has been one of the most important issues for Iranian economy. Regardless of its effects on economy, identifying the determinants of inflation has always been a challenge in all economies. Therefore, in order to compare the endogenous money theory with the quantity theory of money, this study analyzes the relationship between inflation and its determinants. To this end, the spectral analysis approach at high and low frequencies is applied during the period 1991: Q1 to 2018: Q1. The results show that there is the causality relationship from the growth of liquidity towards inflation as well as from inflation to liquidity in the short term and longterm. In addition, there is the causality relationship from the monetary base growth to inflation in the longterm, while this causal relationship runs from monetary base growth towards inflation in the shortterm. Moreover, the causality relationship from money multiplier growth to inflation is confirmed in the longterm. Consequently, the causes of inflation are different in the short and longterm.