ارزیابی اثرات تنظیم‌گری بورس کالای ایران بر نوسانات قیمت کالاها

یکی از وظایف مهم اقتصادیاجتماعی دولت ها، انجام تنظیم‌گری است. ادبیات تنظیم‌گری بر دخالت دولت در بازار، تعیین ساختار و قواعد حاکم بر آن، به منظور تنظیم میزان تولید و توزیع یک کالا، تمرکز دارد. بورس کالا، از مهم‌ترین نهادهای تنظیم‌گری است که به طور متعارف، با فراهم نمودن یک سیستم دادوستد مناسب، شفاف و قابل رصد، موجب جریان تنظیمات موردنظر بر کالاها می‌شود. مزیت بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم گری است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و تجار، با حضور این نهادها، از مزایای مترتب بر مقررات بورس کالا برخوردار می شوند؛ ولی با این وجود، موانع نهادی رقابت پذیری، می تواند مانع اثرگذاری تنظیم گری برقیمت ها شود. هدف این پژوهش، آزمون نتایج تنظیم‌گری ورود کالاها در بورس کالا بر نوسان قیمت ها می‌باشد. بدین‌منظور، نوسانات قیمت 20 کالایی که در بورس کالا داد‌و‌ستد می‌شوند، با 20 کالای خارج از بورس، با استفاده از ضریب تغییرات آنها با روش مچینگ ضریب تمایل مقایسه گردید. طبق نتایج به دست‌آمده، عرضه‌ محصولات در بورس کالا، موجب افزایش نوسانات قیمت آنها در مقایسه با کالاهای مشابه خارج از بورس گردیده است، به عبارت دیگر، با عرضه محصولات در بورس کالا، از نوسانات قیمت آنها جلوگیری نشده است، زیرا موانع نهادی رقابت پذیری، اثر تسهیل گری تنظیم گری را تحت الشعاع قرار داده و باعث می شود، اثرگذاری مورد انتظار را نداشته باشد.

Investigating the Effects of Iran Mercantile Exchange Regulation on Commodity Price Fluctuations

Regulation is one of the important socioeconomic tasks of governments. Regulation literature focuses on government intervention in the markets and determination of structure and the rules governing it in order to regulate the production and distribution of commodities. The commodity exchange is one of the leading regulatory bodies, which conventionally results in regulating commodities market by providing a convenient, transparent, and observable trading system. The advantage of commodities exchange is the presence of regulatory and supervisory bodies by which all producers, consumers, and traders enjoy the benefits of commodity regulation, but the institutional barriers to competitiveness can, however, prevent the regulation from being effective on prices. This study aims to test the effects of regulating the listed commodities in Iran Mercantile Exchange on commodity price fluctuations. To this end, price movements of 20 commodities traded on Iran Mercantile Exchange are compared with 20 ones not listed in Iran Mercantile Exchange using their coefficient of variation (CV) and Propensity Score Matching method. According to the results, the supply of commodities on the Iran Mercantile Exchange has led to an increase in their price fluctuations compared to similar offexchange ones. In other words, trading commodities on Iran Mercantile Exchange has not prevented price fluctuations because the institutional barriers to competitiveness affect regulatory facilitation and cause its ineffectiveness.