شکاف تکنولوژی و تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر بهره-وری کل عوامل تولید (مطالعه موردی: صنعت ایران)

در شرایطی که شکاف تکنولوژی میان کشورها اندک است، سرمایه گذاری مستقیم خارجی به واسطه انتقال تکنولوژی، اثرات معنادارتری بر بهبود بهره وری کل عوامل تولید دارد. در این مطالعه، با لحاظ شکاف تکنولوژی، اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور منتخب oecd بر بهره وری کل عوامل تولید(tfp) در 8 زیربخش صنعت اقتصاد ایران در دوره زمانی 93-1380 بررسی می شود. در گام نخست، تابع تولید با رویکرد ardl برآورد و مقادیر tfp استخراج شد. سپس شکاف تکنولوژی معادل با نسبت tfp کشور خارجی به داخلی محاسبه و در نهایت، با برآورد یک الگوی رگرسیون آستانه ای، ملاحظه می شود که هر چه شکاف تکنولوژی بین کشورهای فرستنده و گیرنده سرمایه کمتر باشد، اثر fdi بر tfp در بخش صنعت نیز بیشتر می شود و با افزایش شکاف تکنولوژی، اثر مثبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر بهره وری زیربخش های صنعت، کاهش می یابد. همچنین تخمین ضرایب متغیرهای مستقل از رژیم، نتایج جالبی در تضاد با انتظارات تئوریک را در مورد بهره وری بخش صنعت نشان می دهد. ضرایب متغیرهای تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی، فاقد معناداری تشخیص داده می شوند که این عدم معناداری، می تواند با کیفیت پایین سرمایه انسانی، تخصیص نامناسب مخارج مربوط به فعالیت های تحقیق و توسعه و تحریم های اقتصادی که موجبات افزایش نااطمینانی شده و بر وضعیت رکودی دامن می زند، توجیه شود. تقویت سرمایه انسانی در بخش صنعت، از طریق آموزش حین کار یا تشویق به شرکت در دوره های آموزشی خارج از کشور جهت بهره مندی از دانش روز، می تواند به عنوان مهمترین توصیه سیاستی برای کاهش شکاف تکنولوژیکی و در نتیجه، بهبود جذب fdi معرفی شود.

Technology Gap and the Effect of Foreign Direct Investment on Total Factor Productivity (Case Study: Iran’s Industry)

If the technology gap between counties is narrow, the foreign direct investment (FDI) will have a lrm;greater impact on total factor productivity (TFP) because of technological spillovers. In this lrm;study, regarding the technology gap, the impact of FDI from nine selected OECD countries on lrm;TFPs in eight industrial subsectors of Iran is examined using panel threshold model during lrm; lrm;20022015. To estimate this model, at first step, a CobbDouglas production function was lrm;estimated by ARDL approach, and TFPs were calculated. Then, technology gap as ratio of lrm;foreign to domestic TFPs were computed. The estimation of panel threshold lrm;model lrm;indicated that if technology gap between FDI recipients and donors is narrow, the effect lrm;of FDI on TFP will be high in industrial subsectors. In addition, estimating the coefficients of lrm;the variables independent of the regime indicated interesting results contrary to the theoretical lrm;expectations about the productivity of the industrial sector. The human capital and R D lrm;expenditure had insignificant coefficients. These findings can be can be justified with the low lrm;quality of human capital, inadequate expenditure of industrial sector on R D activities, and lrm;economic sanctions which raise the uncertainty and worsen the stagnation. Upgrading human lrm;capital in the industrial sector through onthejob training, or encouraging workers to participate lrm;in overseas training courses are recommend to reduce the technological gap and to improve the attraction of FDI. lrm;