تعیین کارآیی و ناکارآیی فاصله ای تولید در زیر بخش زراعت ایران

در این پژوهش، با استفاده از الگوهای کلاسیک و توسعه‌یافته رهیافت تحلیل پوششی داده‌ها، مرزهای کارآیی و ناکارآیی برای 29 محصول زراعی آبی تعیین، و جایگاه نسبی محصولات از لحاظ کارآیی درآمدی و سودآوری مشخص شد. داده‌های پژوهش، شامل اطلاعات هزینه ای نهاده های مورد استفاده در مراحل آماده سازی، کاشت، داشت و برداشت، به همراه اطلاعات درآمدی و سودآوری می باشد و متعلق به سال زراعی 94-1393 است که از نشریات وزارت جهاد کشاورزی استخراج گردید. نتایج نشان داد که در رویکرد نهاده گرا، برای درآمد ناخالص، کارآیی در بازه 0.2698 الی 0.8760 قرار داشته و به‌طور متوسط در بهترین حالت، 12.4 درصد و در نامساعدترین وضعیت، 73.02 درصد بیشتر از نهاده‌ها استفاده می‌گردد. نامطلوب‌ترین وضعیت در حالت خوش‌بینانه را محصول جو و در وضعیت بدبینانه محصول سیب‌زمینی به خود اختصاص داده است. برای سود ناخالص، میانگین امتیاز کارآیی در وضعیت خوش‌بینانه و بدبینانه، به ترتیب 0.6353 و 0.1997 بود که حداقل آن، متعلق به جو (خوش‌بینانه) و سیب‌زمینی (بدبینانه) است. در رویکرد ستانده گرا، میانگین ناکارآیی برای درآمد ناخالص در بازه 0.2805 الی 0.8698 بوده و به ترتیب، امکان کاهش درآمد به میزان 71.95 و 13.02 درصد را نشان می داد. در مورد سود ناخالص، ناکارآیی خوش‌بینانه و بدبینانه، به ترتیب 18.15 و 55.40 درصد محاسبه شد. طبق نتایج در کلیه الگوها، جو کمترین کارآیی یا بیشترین ناکارآیی را داشت.

Determining the Efficiency and Inefficiency Intervals of Crop Production in Iran

In this study, using the classic and developed models of data envelopment analysis, the frontiers of efficiency and inefficiency were determined for 29 irrigated crops and the relative position of products was determined in terms of gross income and gross profit efficiencies. Research data included cost of inputs used in the preparation, planting, growing and harvesting stages along with income and profitability data for the crop year of 201415, which was extracted from the reports of Ministry of Agricultural Jihad.The results showed that in the inputoriented approach for gross income, the efficiency ranged from 0.2698 to 0.8660. On average, at best, 12.4% and in the worst situation, 73.2% of inputs were overused to generate gross income. The worst rank devotes to barley in the optimistic scenario and to potato in the pessimistic scenario. For the gross profit, the average efficiency score in optimistic and pessimistic scenarios were 0.6353 and 0.1997, respectively, and minimum and maximum scores belonged to barley and potato, respectively. In the outputoriented approach, the average inefficiency for gross income was between 0.2805 and 0.8698, which indicated a possible reduction of income by 71.95% and 13.22%, respectively. In the case of gross profit, optimistic and pessimistic efficiencies were 18.15% and 55.4%, respectively. According to the findings, barley had the maximum inefficiency in all models.